Η ακολουθία του Όρθρου της Μ. Τρίτης
«Τη αγία και μεγάλη Τρίτη της των δέκα παρθένων παραβολής, της εκ του ιερού Ευαγγελίου, μνείαν ποιούμεθα».
Αυτό είναι το συναξάρι της δεύτερης ημέρας της Μεγάλης Εβδομάδος. Οι θείοι Πατέρες όρισαν την αγία αυτή ημέρα να θυμηθούμε μια από τις πιο παραστατικές και διδακτικές παραβολές του Κυρίου μας: την παραβολή των Δέκα Παρθένων.
Η υμνολογία της Μεγάλης Τρίτης είναι και αυτή καταπληκτική. Η ακολουθία του Όρθρου, αρχίζει και πάλι με το κατανυκτικό τροπάριο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός…». Η ακολουθία του Νυμφίου τελείται τις τρείς πρώτες μέρες της Μ. Εβδομάδας, γιατί έρχεται ο Νυμφίος της εκκλησίας, ο Ιησούς Χριστός.
Το πότε έρχεται είναι άγνωστο, μπορεί την μέρα μπορεί την νύχτα, γι’ αυτό πρέπει να είμαστε ξύπνιοι, να είμαστε «εν εγρηγόρσει», για να τον υποδεχτούμε. Οι μωρές παρθένες έδειξαν αδιαφορία, ενώ οι φρόνιμες σύνεση. Αυτό αφορά όλους μας. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι, όταν έρθει ο Χριστός είτε με βίαιο θάνατο είτε με φυσιολογικό. Πρέπει να έχουμε το απαραίτητο λάδι, την απαραίτητη λαμπάδα, δηλαδή τα καλά μας έργα, που είναι το εισιτήριο για να μπούμε στον νυμφώνα, δηλαδή τον Παράδεισο.
Ευτυχισμένος λοιπόν αυτός που γρηγορεί και ανάξιος αυτός που ραθυμεί. Δεν πρέπει να μας πιάσει ο ύπνος, δηλαδή η τεμπελιά και η αδιαφορία, γιατί «η βασιλεία του Θεού βιάζεται και βιασταί αρπάζουσι αυτήν» (Ματθ. 11:12).
Και η τιμωρία μας δεν είναι μόνο ότι θα αποκλειστούμε από τον Παράδεισο αλλά θα παραδοθούμε στον θάνατο, γιατί η απομάκρυνση από το Θεό σημαίνει θάνατο. Η προτροπή του υμνογράφου είναι σαφής, σύμφωνα με τους πατέρες της εκκλησίας «ανάνηψον και νήφε εν πάση».
Ο μουσικοποιητικός πλούτος της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος, μέσα από ποικιλία συνθέσεων, ύμνων και Ιδιόμελων (σε αργοσύντομο ή στιχηραρικό μέλος) και με την παρέλευση όλων των ήχων της βυζαντινής μουσικής, αποδίδει άριστα το βαθύ πνευματικό και θεολογικό περιεχόμενό των Αγίων ημερών και είναι πάντοτε επίκαιρος, σε κάθε εποχή, για κάθε έκφανση της ζωής των Χριστιανών.
Ακολουθούν τα υπέροχα καθίσματα, ποιήματα του Αγίου Ρωμανού του Μελωδού «Τον Νυμφίον αδελφοί αγαπήσωμεν…», «Βουλευτήριον, Σωτήρ, παρανομίας κατά σου…» και το υπέροχο τροπάριο «Ο Ιούδας τη γνώμη φιλαργυρεί κατά του διδασκάλου ο δυσμενής…». Ακολουθεί η ευαγγελική περικοπή, η οποία περιέχει τα φοβερά «ουαί» του Κυρίου κατά των υποκριτών Φαρισαίων. Το κοντάκιο «Την ώραν, ψυχή, του τέλους εννοήσασα…», καθώς και ο Οίκος «Τι ραθυμείς, αθλία ψυχή μου;…» είναι σχετικά με το περιεχόμενο της ημέρας.
Τα τροπάρια των Αίνων, ποιήματα των Αγίου Κοσμά του Μελωδού και Ιωάννου μοναχού, «Εν ταις λαμπρότησι των αγίων σου πως εισελεύσομαι ο ανάξιος;…», «Ο τη ψυχή ραθυμία νυστάξας…» και «Του κρύψαντος το τάλαντον…», όπως και τα τροπάρια των Αποστίχων «Δεύτε πιστοί επεργασώμεθα προθύμως τω Δεσπότη…», «Όταν έλθης εν δόξη μετ’ αγγελικών δυνάμεων…» και «Ο Νυμφίος ο κάλλει ωραίος παρά πάντας ανθρώπους…» είναι σχετικά με την περικοπή της παραβολής των δέκα Παρθένων.
Προτρέπουν με άκρατο λυρισμό τους πιστούς να μιμηθούν τας φρονίμους Παρθένας ο καθένας με τον δικό του αγώνα, προσδοκώντας την ώρα της συναντήσεώς μας μαζί του, ώστε να μη μείνωμεν έξω «του νυμφώνος Χριστού». Τέλος το καταπληκτικό δοξαστικό, ποίημα και αυτό του αγίου Κοσμά, «Ιδού σοι τάλαντον ο Δεσπότης εμπιστεύσει, ψυχή μου, φόβω δέξαι το χάρισμα…» αναφέρεται στην άλλη επίσης παραστατική παραβολή του Κυρίου, αυτή των Ταλάντων.
Φωτοστιγμές από την αποψινή ακολουθία στον Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Παραλίμνι, χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασιλείου, από το Παραθρόνιο κατά την τάξι του Οικουμενικού Πατριαρχείου, άνευ μανδύου, φέρων επιστήθιον Σταυρόν αντί Εγκόλπιο και κρατών Χαζράνιο αντί Πατερίτσας.
Οι δε ιερείς και διάκονοι, πάλι κατά την αυτή τάξι, φέρουν μαύρα άμφια που συμβολίζουν το πένθιμο του χαρακτήρα ολόκληρης της Μ. Σαρακοστής και δη της Μεγάλης Εβδομάδας.
©® pndiaconia.imc. Απαγορεύεται ρητά η χρήση, αναπαραγωγή ή αναδημοσίευσή της παρούσης, ολική ή μερική, χωρίς να έχει χορηγηθεί άδεια από τον συντάκτη.
