Η Αγία Παρασκευή, η Οσιομάρτυς (26 Ιουλίου)
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αντωνίνος (138-160 μ.Χ.). Ήταν κόρη του Αγάθωνα και της Πολιτείας. Χριστιανοί και οι δύο ανέθρεψαν την κόρη τους εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου, διότι δεν είχαν παιδί και ευχήθηκαν, αν αποκτήσουν, να το αφιερώσουν στο Θεό. Πράγματι, ο Θεός τους χάρισε παιδί και γεννήθηκε ήμερα Παρασκευή. Και επειδή ήταν κόρη, έδωσαν το όνομα της ημέρας αυτής.
Μετά το θάνατο των γονέων της, η νεαρή τότε Παρασκευή, πούλησε όλη την περιουσία της για να την διανείμει στους Χριστιανούς, που ζούσαν στην περιοχή και εμπνεόμενη από θερμή αγάπη προς το Χριστό, γύριζε τη Ρώμη και τα χωριά, κηρύττοντας το Ευαγγέλιο. Η δράση της, όμως, προκάλεσε τον ειδωλολάτρη βασιλιά Αντωνίνο, ο οποίος, αφού τη συνέλαβε, της υποσχέθηκε ότι θα έχει πολλά επίγεια αγαθά και απολαύσεις, αν θυσιάσει στους θεούς. Τότε η Αγία, ορθά-κοφτά απάντησε με τα λόγια του προφήτη Ιερεμία: «θεοί οι τον ούρανόν και την γην ουκ εποίησαν, απολέσθωσαν εκ της γης», δηλαδή, «θεοί που δε δημιούργησαν τον ουρανό και τη γη, ας χαθούν από το πρόσωπο της γης». Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και της τοποθέτησαν στο κεφάλι μια περικεφαλαία την οποία προηγουμένως είχαν πυρακτώσει. Πρόκειται για ένα από τα σκληρότερα βασανιστήρια εκείνης της εποχής που είχε σαν αποτέλεσμα αργό και βασανιστικό θάνατο. Η αγία Παρασκευή όμως δεν έπαθε το παραμικρό. Μετά την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα. Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, ράντισε το πρόσωπό του με το υγρό αυτό, για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. Την ίδια στιγμή, έχοντας πεισθεί με τον πλέον επώδυνο τρόπο πως η Παρασκευή πέρασε πράγματι το μαρτύριο χωρίς να πάθει κάτι, ο Αυτοκράτορας ζήτησε να ακολουθήσει κι εκείνος την χριστιανική πίστη. Τότε η Παρασκευή προσευχήθηκε στον Θεό και τα μάτια του αυτοκράτορα γιατρεύτηκαν. Με βάση αυτήν την αναφορά στον βίο της, οι χριστιανοί σε όλο τον κόσμο και ειδικά οι Ορθόδοξοι Έλληνες θεωρούν την Αγία Παρασκευή προστάτιδα των ματιών.
Η αγία Παρασκευή συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα. Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά και έτσι στο τέλος η Αγία Παρασκευή αξιώθηκε μαρτυρικού θανάτου με αποκεφαλισμό.
Απολυτίκιο. Ήχος α’.
Την σπουδήν σου τη κλήσει κατάλληλον, έργασαμένη φερώνυμε, την όμώνυμόν σου πίστιν, εις κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευή Άθληφόρε· όθεν προχέεις ίάματα, και πρεσβεύεις υπέρ των ψυχών ημών.
Αποστολικό Ανάγνωσμα
Πρωτότυπο Κείμενο (Γαλ. 3:23-4:5)
Ἀδελφοί, πρὸ τοῦ ἐλθεῖν τὴν πίστιν ὑπὸ νόμον ἐφρουρούμεθα συγκεκλεισμένοι εἰς τὴν μέλλουσαν πίστιν ἀποκαλυφθῆναι. Ὥστε ὁ νόμος παιδαγωγὸς ἡμῶν γέγονεν εἰς Χριστόν, ἵνα ἐκ πίστεως δικαιωθῶμεν· Ἐλθούσης δὲ τῆς πίστεως οὐκέτι ὑπὸ παιδαγωγόν ἐσμεν. Πάντες γὰρ υἱοὶ Θεοῦ ἐστε διὰ τῆς πίστεως ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· ὅσοι γὰρ εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθητε, Χριστὸν ἐνεδύσασθε. Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδὲ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. Εἰ δὲ ὑμεῖς Χριστοῦ, ἄρα τοῦ Ἀβραὰμ σπέρμα ἐστὲ καὶ κατ’ ἐπαγγελίαν κληρονόμοι. Λέγω δέ, ἐφ’ ὅσον χρόνον ὁ κληρονόμος νήπιός ἐστιν, οὐδὲν διαφέρει δούλου, κύριος πάντων ὤν, ἀλλὰ ὑπὸ ἐπιτρόπους ἐστὶ καὶ οἰκονόμους ἄχρι τῆς προθεσμίας τοῦ πατρός. Οὕτω καὶ ἡμεῖς, ὅτε ἦμεν νήπιοι, ὑπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ κόσμου ἦμεν δεδουλωμένοι· ὅτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν.
Νεοελληνική Απόδοση
Αδελφοί, πριν έρθει ο Χριστός, μας φρουρούσε ο νόμος. Ήμασταν φυλακισμένοι, ώσπου να φανερωθεί ο μελλοντικός σωτήρας μας. Ο νόμος, λοιπόν, ήταν σκληρός παιδονόμος για μας, ώσπου εμφανίστηκε ο Χριστός, οπότε η πίστη μας σ’ αυτόν μας χάρισε τη σωτηρία. Τώρα όμως που ήρθε ο Χριστός, δεν είμαστε πια υπόδουλοι στο νόμο. Είστε, λοιπόν, όλοι παιδιά του Θεού, αφού πιστεύετε στον Ιησού Χριστό. Κι αυτό, γιατί όσοι βαφτιστήκατε στο όνομα του Χριστού, έχετε ντυθεί το Χριστό. Δεν υπάρχει πια Ιουδαίος και ειδωλολάτρης, δεν υπάρχει δούλος και ελεύθερος, δεν υπάρχει άντρας και γυναίκα· όλοι σας είστε ένας, χάρη στον Ιησού Χριστό. Κι αφού ανήκετε στο Χριστό, είστε απόγονοι του Αβραάμ και κληρονόμοι της ζωής, όπως την υποσχέθηκε ο Θεός. Να τι θέλω να πω: Όσον καιρό ο κληρονόμος είναι ανήλικος, δε διαφέρει σε τίποτε από ένα δούλο. Είναι βέβαια ιδιοκτήτης των πάντων, εξαρτάται όμως από επιτρόπους και διαχειριστές, ως την προθεσμία που καθόρισε ο πατέρας. Έτσι κι εμείς, όταν ήμασταν ανήλικοι, ήμασταν υπόδουλοι στα στοιχεία του κόσμου. Όταν όμως έφτασε η ώρα που είχε καθορίσει ο Θεός, απέστειλε τον Υιό του. Γεννήθηκε από μια γυναίκα και υποτάχτηκε στο νόμο, για να εξαγοράσει αυτούς που ήταν υπόδουλοι στο νόμο, για να γίνουμε παιδιά του Θεού.
___________________________________________________________________________
Ευαγγελικό Ανάγνωσμα
Πρωτότυπο Κείμενο (Μκ. 5: 24-34)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠκολούθει τῷ ᾿Ιησοῦ ὄχλος πολύς, καὶ συνέθλιβον αὐτόν. Καὶ γυνή τις οὖσα ἐν ῥύσει αἵματος ἔτη δώδεκα, καὶ πολλὰ παθοῦσα ὑπὸ πολλῶν ἱατρῶν, καὶ δαπανήσασα τὰ παρ᾿ ἑαυτῆς πάντα, καὶ μηδέν ὠφεληθεῖσα, ἀλλὰ μᾶλλον εἰς τὸ χεῖρον ἐλθοῦσα· ἀκούσασα περὶ τοῦ ᾿Ιησοῦ, ἐλθοῦσα ἐν τῷ ὄχλῳ ὄπισθεν, ἥψατο τοῦ ἱματίου αὐτοῦ· ἔλεγε γὰρ· Ὅτι κἂν τῶν ἱματίων αὐτοῦ ἅψωμαι, σωθήσομαι. Καὶ εὐθέως ἐξηράνθη ἡ πηγὴ τοῦ αἵματος αὐτῆς· καὶ ἔγνω τῷ σώματι, ὅτι ἴαται ἀπὸ τῆς μάστιγος. Καὶ εὐθέως ὁ ᾿Ιησοῦς ἐπιγνοὺς ἐν ἑαυτῷ τὴν ἐξ αὐτοῦ δύναμιν ἐξελθοῦσαν, ἐπιστραφεὶς ἐν τῷ ὄχλῳ, ἔλεγε· Τίς μου ἥψατο τῶν ἱματίων; Καὶ ἔλεγον αὐτῷ οἱ Μαθηταὶ αὐτοῦ· Βλέπεις τὸν ὄχλον συνθλίβοντά σε, καὶ λέγεις· Τίς μου ἥψατο; Καί περιεβλέπετο ἰδεῖν τὴν τοῦτο ποιήσασαν. Ἡ δὲ γυνὴ, φοβηθεῖσα καὶ τρέμουσα, εἰδυῖα ὃ γέγονεν ἐπ᾿ αὐτῇ, ἦλθε καὶ προσέπεσεν αὐτῷ, καὶ εἶπεν αὐτῷ πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν. Ὁ δὲ εἶπεν αὐτῇ· Θύγατερ, ἡ πίστις σου σέσωκέ σε· ὕπαγε εἰς εἰρήνην, καὶ ἴσθι ὑγιὴς ἀπὸ τῆς μάστιγός σου.
Νεοελληνική Απόδοση
Εκείνο τον καιρό, ακολουθούσε τον Ιησού πολύς κόσμος, που τον περιέβαλλε ασφυκτικά. Ανάμεσά τους ήταν και μια γυναίκα που υπέφερε από αιμορραγία δώδεκα χρόνια. Είχε ξοδέψει όλη την περιουσία της σε πολλές θεραπείες από πολλούς γιατρούς, χωρίς να δει καμιά βελτίωση· αντίθετα, είχε γίνει πολύ χειρότερα. Όταν άκουσε για τον Ιησού, ήρθε μέσα από τον κόσμο πίσω του κι άγγιξε το ρούχο του. Γιατί έλεγε μέσα της: «Και μόνο ν’ αγγίξω τα ρούχα του, θα σωθώ». Αμέσως τότε σταμάτησε η αιμορραγία της κι αισθάνθηκε στο σώμα της ότι θεραπεύτηκε από την αρρώστια που τη βασάνιζε. Ο Ιησούς ένιωσε αμέσως τη δύναμη που βγήκε απ’ αυτόν, στράφηκε στο πλήθος κι είπε: «Ποιος άγγιξε τα ρούχα μου;» Οι μαθητές όμως του έλεγαν: «Δε βλέπεις τον κόσμο που σε περιβάλλει ασφυκτικά; τι ρωτάς ποιος σε άγγιξε;» Εκείνος έστρεψε το βλέμμα του τριγύρω για να δει εκείνη που τον άγγιξε. Η γυναίκα τότε, φοβισμένη και τρομαγμένη, ξέροντας αυτό που της συνέβη, ήρθε κι έπεσε στα πόδια του και του είπε όλη την αλήθεια. Κι ο Ιησούς της είπε: «Κόρη μου, η πίστη σου σε έσωσε. Πήγαινε στο καλό. Είσαι θεραπευμένη από την αρρώστια σου».