Πρωτότυπο Κείμενο

Ἀδελφοί, ἐνδυναμοῦσθε ἐν Κυρίῳ καὶ ἐν τῷ κράτει τῆς ἰσχύος αὐτοῦ. Ἐνδύσασθε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸ δύνασθαι ὑμᾶς στῆναι πρὸς τὰς μεθοδείας τοῦ διαβόλου· ὅτι οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἡ πάλη πρὸς αἷμα καὶ σάρκα, ἀλλὰ πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις. Διὰ τοῦτο ἀναλάβετε τὴν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ, ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ πονηρᾷ καὶ ἅπαντα κατεργασάμενοι στῆναι. Στῆτε οὖν περιζωσάμενοι τὴν ὀσφὺν ὑμῶν ἐν ἀληθείᾳ, καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν θώρακα τῆς δικαιοσύνης, καὶ ὑποδησάμενοι τοὺς πόδας ἐν ἑτοιμασίᾳ τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, ἐπὶ πᾶσιν ἀναλαβόντες τὸν θυρεὸν τῆς πίστεως, ἐν ᾧ δυνήσεσθε πάντα τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ τὰ πεπυρωμένα σβέσαι· καὶ τὴν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε, καὶ τὴν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος, ὅ ἐστι βῆμα Θεοῦ.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί μου, πάρτε δύναμη από την ένωσή σας με τον Κύριο κι από τη μεγάλη του ισχύ. Ντυθείτε με την πανοπλία που δίνει ο Θεός, για να μπορέσετε ν’ αντιμετωπίσετε τα τεχνάσματα του διαβόλου. Γιατί δεν έχουμε να παλέψουμε με ανθρώπους αλλά με αρχές και εξουσίες, δηλαδή με τους κυρίαρχους του σκοτεινού τούτου κόσμου, τα πονηρά πνεύματα που βρίσκονται ανάμεσα στη γη και στον ουρανό. Γι’ αυτό φορέστε την πανοπλία του Θεού, ώστε να μπορέσετε να προβάλετε αντίσταση, όταν έρθει η ώρα της σατανικής επίθεσης. Λάβετε κάθε απαραίτητο μέτρο για να μείνετε ως το τέλος σταθεροί στις θέσεις σας. Σταθείτε, λοιπόν, σε θέση μάχης· ζωστείτε την αλήθεια σαν ζώνη στη μέση σας· φορέστε σαν θώρακα τη δικαιοσύνη. Για υποδήματα στα πόδια σας βάλτε την ετοιμότητα να διακηρύξετε το χαρούμενο άγγελμα της ειρήνης. Εκτός απ’ όλα αυτά, κρατάτε πάντα την πίστη σαν ασπίδα, πάνω στην οποία θα μπορέσετε να σβήσετε τα φλογισμένα βέλη του πονηρού. Η σωτηρία ας είναι περικεφαλαία σας, και ο λόγος του Θεού η μάχαιρα που σας δίνει το Πνεύμα.

Σχολιασμός

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος πρὶν τελειώσει τὴν πρὸς Ἐφεσίους Ἐπιστολή, ἀπὸ τὴν ὁποία εἶναι ἐπιλεγμένη ἡ περικοπή μας, ἀπευθύνει πρακτικὲς συμβου­λὲς πρὸς τοὺς πολλοὺς παραλῆπτες καὶ τοὺς δίνει ὁδηγίες γιὰ ἕναν ἀλη­θι­νὸ ἀμυντικὸ ἐξοπλισμὸ τοῦ Χριστιανοῦ κατὰ τῶν προσβολῶν τοῦ διαβό­λου. Συγκεκριμένως στοὺς 7 στίχους τῆς περικοπῆς συστήνει νὰ ντυθοῦν οἱ πιστοὶ τὴν πνευματικὴ πανοπλία, ποὺ στὴ συνέχεια περιγράφει, προκει­μέ­νου νὰ διεξάγουν νικηφόρως τὸν ἀσταμάτητο ἀγῶνα κατὰ τοῦ κακοῦ.

Συνοψίζοντας τὶς παραινέσεις του μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι στὴν ἀρχὴ τοὺς ἐνθαρρύνει νὰ δίνουν τὴ μάχη μὲ σύμμαχο καὶ συμπαραστάτη πάντα τὸ Χριστό, δηλαδὴ νὰ νικοῦν τὸ διάβολο ἀντλώντας δύναμη ἀπὸ τὴ δύναμή του. Στὴ συνέχεια τοὺς ἀποκαλύπτει τὰ μυστικὰ τοῦ νοητοῦ ἐχθροῦ, τὴ δύναμή του, τὶς μεθοδεῖες του, τὴν τέχνη του, τὴν ἐμπάθειά του. Ἔπειτα ὑποδεικνύει πῶς νὰ ἑτοιμαστοῦν κατάλληλα γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τοῦ ἐ­χθροῦ. Κατόπιν τοὺς περιγράφει ἕνα ἕνα τὰ πνευματικὰ ὅπλα ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν στὴν ὁπλοθήκη τους. Καὶ τέλος τοὺς διαβεβαιώνει ὅτι μὲ τὴν πνευ­ματικὴ αὐτὴ πανοπλία θὰ μπορέσουν νὰ νικήσουν τὶς ἐπιθέσεις τοῦ ἐ­χθροῦ.

Ὁ Ἀπόστολος, ἔχοντας ὑπόψη του ὅτι ὁ ἀγῶνας τοῦ Χριστιανοῦ ἔναντι τοῦ διαβόλου εἶναι ἀσύμμετρος, κρίνει ἀπαραίτητο νὰ δοθοῦν ὁδη­γίες στοὺς πιστούς. Διότι οἱ ἐπίγειοι ἐχθροὶ εἶναι ὁρατοί, ἐνῷ ὁ ἐχθρὸς αὐ­τὸς εἶναι ἀόρατος. Ἀνάμεσα στοὺς συγκρουόμενους ἐπίγειους ἀντιπάλους μερικὲς φορὲς ἐπικρατεῖ ἐκεχειρία ἢ καὶ εἰρήνη, ἐνῷ στὸν πνευματικὸ ἀ­γῶ­να δὲν ὑπάρχει σταματημός. Ἐξάλλου οἱ γήινες ἀντιπαλότητες γίνονται γιὰ πράγματα ὑλικά, ἐνῷ ἡ πνευματικὴ μάχη γιὰ τὰ ἐπουράνια. Ὑπάρχει λοιπὸν μεγάλη διαφορὰ ἀνάμεσα στοὺς δυὸ ἀγῶνες. Ἂς ἔρθουμε τώρα στὶς ἐπὶ μέρους ὁδηγίες.

Μὴ λιποψυχεῖτε, λέει, ἀλλὰ ἀντλεῖτε δύναμη ἀπὸ τὸν ἀνεξάντλητο ταμιευτῆρα τῆς δυνάμεως τοῦ Κυρίου. Εἶναι ἕτοιμος νὰ σᾶς παράσχει τὴ βοήθειά του. Μὴν τὰ περιμένετε ὅμως ὅλα ἀπὸ τὸν Κύριο. Ἐνεργο­ποιη­θεῖ­τε καὶ σεῖς. Ντυθεῖτε τὴν πανοπλία τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ μπορέσετε νὰ στα­θεῖ­τε ὄρθιοι καὶ ἄκαμπτοι μπροστὰ στὰ τεχνάσματα τοῦ διαβόλου. Μὴν ξε­χνᾶ­τε ὅτι ὁ πονηρὸς ἔχει πολλοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους ἐξαπατᾶ τοὺς ἀνθρώπους. Κάνει τὸν προφήτη, ἐνῷ εἶναι ψευδοπροφήτης. Κάνει τὸν ἄγ­γε­λο, ἐνῷ εἶναι διάβολος.  Ἀκόμη καὶ μέσα στὴ σκέψη τοῦ ἀνθρώπου εἰσ­χω­ρεῖ. Εἶναι καθηγητὴς τοῦ ψεύδους καὶ τῆς συκοφαντίας. Τ’ ὄνομά του «διάβολος» σημαίνει συκοφάντης, καὶ τοῦ δόθηκε, ἐπειδὴ μέσα στὸν πα­ρά­δεισο συκοφάντησε τὸ Θεὸ στὴν Εὔα, ὅτι τάχα τοὺς ἀπαγόρευσε νὰ τρῶνε ἀπὸ τὰ δέντρα, ἐνῷ ἡ ἀλήθεια εἶναι ὅτι ὁ Θεὸς τοὺς εἶπε νὰ τρῶνε ἀπ’ ὅλα τὰ δέντρα, ἐκτὸς ἀπὸ ἕνα.

Εἰδοποιεῖ τοὺς ἀγωνιζόμενους ὁ Ἀπόστολος ὅτι ἡ πάλη δὲν εἶναι μία συνηθισμένη πάλη ἀνθρώπου πρὸς ἄνθρωπο, ἀλλὰ μία δύσκολη ἀσυνήθιστη κι ἐπικίνδυνη πάλη μὲ ἀντίπαλο τὰ ὀργανωμένα κακὰ πνεύματα, τὶς γνω­στὲς ὡς ἀρχές, ὡς ἐξουσίες, μὲ τοὺς κοσμοκράτορες ποὺ κουμαντάρουν τὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας, τὸν κόσμο ποὺ ζεῖ μέσα στὸ ἠθικὸ σκοτάδι καὶ στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας, μὲ τὰ ἀσώματα ὄντα τὰ γεμάτα πονηρία καὶ δολιότητα. Καὶ ἡ πάλη αὐτὴ δὲν γίνεται γιὰ ἐπίγεια πράγματα, ἀλλὰ γιὰ ἐπουράνια. Σὲ μία πάλη μὲ ἀνθρώπους ἐλπίζει κανεὶς συνήθως νὰ φθαρεῖ κάπως ὁ ἐχθρός, νὰ χάσει δυνάμεις, καὶ τελικὰ νὰ νικηθεῖ, ἀλλὰ σὲ μία πά­λη μὲ τὰ πονηρὰ πνεύματα δὲν παρέχονται τέτοιες ἐλπίδες, διότι τὰ πνεύματα οὔτε δυνάμεις χάνουν οὔτε φθείρονται οὔτε πεθαίνουν. Εἶναι ἀ­θά­νατα, ἐπίμονα, καὶ δυσεκπολέμητα.

Γι’ αὐτὸ χωρὶς ἀναβολὴ σᾶς συνιστῶ νὰ φορέσετε τὴν πανοπλία ποὺ σᾶς ἑτοίμασε καὶ σᾶς χορηγεῖ ὁ Θεός, γιὰ νὰ μπορέσετε ν’ ἀντισταθεῖτε στὶς προσβολὲς τοῦ ἐχθροῦ κατὰ τὴν κακιὰ ἡμέρα ποὺ θὰ σᾶς ἐπιτεθεῖ. Κι ἀφοῦ φορέσετε ὅλα τὰ ἐξαρτήματα τῆς πανοπλίας, σταθεῖτε στὴ θέση σας σταθεροὶ καὶ ἀνυποχώρητοι. Σταθεῖτε λοιπὸν ὄρθιοι, ἀφοῦ ζωσθεῖτε στὴ μέση σας ὡς ζώνη τὴν ἀλήθεια, καὶ ἀφοῦ ντυθεῖτε στὸ στῆθος καὶ τὸ θω­ρα­κίσετε μὲ τὸ θώρακα τῆς δικαιοσύνης, γιὰ νὰ μὴ σᾶς πληγώσουν στὴν καρδιὰ τὰ βέλη τῆς ἀδικίας. Σταθεῖτε ἀκόμη, ἀφοῦ φορέσετε στὰ πόδια σας εἰδικὰ παπούτσια, ποὺ σᾶς βοηθοῦν στὴ διάδοση τοῦ εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης.

Ὁ  Ἀγ. Ἰωάννης ο Χρυσόστομος σχολιάζει ὅτι, ἐπειδὴ ὁ Ἀπόστολος θυμήθηκε τὸν πόλεμο, ὑποδεικνύει ὅτι πρέπει νὰ ἔχουμε διαρκῆ πόλεμο μὲ τὸ διά­βο­λο. Κι ἐφόσον ἔχουμε ἀνοιχτὸ πόλεμο μὲ τὸ διάβολο, ἔχουμε εἰρήνη μέσα μας καὶ μεταξύ μας. Καὶ κάτι ἀκόμη πρέπει νὰ τονιστεῖ.  Ἂν ὁ ἀντικει­με­νι­κὸς σκοπός σας εἶναι νὰ διαδώσετε τὸ εὐαγγέλιο, ποὺ χαρίζει στοὺς ἀνθρώπους τὴν εἰρήνη, σκοπὸς τοῦ διαβόλου εἶναι τὸ ἀντίθετο· νὰ πολε­μά­ει τοὺς πιστούς, γιὰ νὰ ματαιώνει τὸν ἅγιο σκοπὸ τῆς διαδόσεως τοῦ εὐ­αγ­γελίου, καθὼς καὶ ὅλες τὶς ἄλλες προσπάθειες ποὺ καταβάλλετε γιὰ τὴ σωτηρία σας καὶ γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς εἰρήνης.

Καὶ κοντὰ σ’ αὐτὰ τὰ ἐξαρτήματα τῆς πανοπλίας, ἀφοῦ φορέσετε καὶ τὴ μεγάλη πνευματικὴ ἀσπίδα ποὺ θὰ σᾶς προστατέψει ἀπὸ πάνω ὣς κάτω, ἀφοῦ δηλαδὴ φορέσετε τὴν πίστη, θὰ μπορέσετε νὰ σβήσετε ὅλα τὰ πεπυρωμένα βέλη τοῦ πονηροῦ, ποὺ ἐκτοξεύει ἐναντίον σας, γιὰ νὰ σᾶς καταβάλει.  Δεχθεῖτε ἀκόμη καὶ τὴν περικεφαλαία τῆς σωτηρίας ποὺ προ­στατεύει ἀπὸ τοὺς κακοὺς λογισμούς. Κι ἔτσι ὁ νοῦς θὰ μπορεῖ νὰ σκέ­φτε­ται τὰ εὐάρεστα γιὰ τὸ Θεό. Δεχθεῖτε τέλος καὶ τὸ μαχαῖρι τοῦ πνεύματος, ποὺ εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Μὲ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ ἀμύνεται ὁ Χριστιανός, ἀντιτάσσοντας αὐτὸν στὶς πονηρὲς καὶ θανατηφόρες εἰσηγήσεις τοῦ δια­βό­λου.

Παράδειγμα σ’ αὐτὸ τὸ τελευταῖο εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ποὺ δέχτηκε στὴν ἔρημο τρεῖς ἐπιθέσεις τοῦ διαβόλου, μία τῆς λαιμαργίας, μία τῆς αὐ­το­κτονίας, καὶ μία τῆς ὑπρερηφάνειας, ὅταν μετὰ ἀπὸ 40 μέρες νη­στείας στὴν ἔρημο εἶχε πεινάσει. Καὶ τὶς τρεῖς ὅμως ὁ Κύριος τὶς ἐξουδετέρωσε σὰν κοινὸς ἄνθρωπος μὲ τὸ μαχαῖρι τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ μὲ ἀπαν­τή­σεις ἀντλημένες ἀπὸ τὸ Νόμο καὶ τοὺς Ψαλμούς. Ὁ διάβολος λοιπὸν θέ­λει ἀντίσταση. Αὐτὸ εἶναι τὸ μήνυμα τοῦ Παύλου. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος στὴν Ἐπιστολή του συνιστᾶ· Ἀντίστητε τῷ διαβόλῳ καὶ φεύξεται ἀφ’ ὑμῶν. Ἂς γνωρίζουμε δὲ ὅτι ἡ ἰσχυρότερη ἀντίσταση κατὰ τοῦ διαβόλου εἶναι ἡ χρησιμοποίηση καὶ ἐφαρμογὴ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ.

Ἂς τελειώσουμε μὲ ἕνα σχόλιο. Ἀφήνοντας τὸ διάβολο ἀνενόχλητο στὴ ζωή μας σιγὰ σιγὰ ἀποκτᾶ κυριότητα στὸ πνεῦμα μας καὶ στὸ σῶμα μας καὶ μᾶς ὁδηγεῖ στὴν καταστροφή. Ἐκεῖ ποὺ εἶναι καὶ αὐτός. Ἀξίζει λοιπὸν νὰ τηροῦμε τὶς ὑποδείξεις τοῦ ἀποστόλου Παύλου, ποὺ εἶναι ἔμπειρος πο­λε­μιστὴς κατὰ τοῦ διαβόλου, ὑποδείξεις ποὺ τὶς ἔγραψε γιὰ μᾶς. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία τότε ὅτι θὰ δυναμώσουμε στὸν ἄνισο ἀγῶνα μας, καὶ θὰ νικήσουμε. Μιὰ συστηματικὴ ἀπόκρουση τῶν τεχνασμάτων τοῦ πονηροῦ θὰ εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα νὰ συρρικνωθεῖ ὁ διάβολος καὶ νὰ δηλώσει τὴν ἧττα του.

Αρχιμ. Αθανασίου Γ. Σιαμάκη

πηγή