Χειροτονητήριος λόγος εις πρεσβύτερον- π. Επιφάνιος Παπαντωνίου (30-04-2023)
Διακόνου Επιφανίου Παπαντωνίου
Χειροτονητήριος λόγος κατά την εις πρεσβύτερον χειροτονία
Κυριακή των Μυροφόρων, 30 Απριλίου 2023
Μητροπολιτικός Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Παραλιμνίου
«Τῶν Μαθητῶν σου ὁ χορός, σὺν μυροφόροις Γυναιξίν, ἀγάλλεται συμφώνως· κοινὴν γὰρ ἑορτὴν σὺν αὐτοῖς ἑορτάζομεν, εἰς δόξαν καὶ τιμὴν τῆς σῆς Ἀναστάσεως, καὶ δι’ αὐτῶν, φιλάνθρωπε Κύριε, τῷ λαῷ σου παράσχου τὸ μέγα ἔλεος». (Αναστάσιμο κάθισμα β’ ήχου και εορτής)
Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά σήμερα Γ΄ Κυριακή από του Πάσχα, δύο ομάδες προσώπων που υπηρέτησαν στο γεγονός της Αναστάσεως του Κυρίου, αφ’ ενός τον Ιωσήφ τον από Αριμαθαίας που μαζί με τον Νικόδημο, έγιναν οι μάρτυρες του θανάτου και της εσπευσμένης ταφής του ακηράτου σώματος Του, αφ’ ετέρου τις Μυροφόρες γυναίκες που θέλησαν να συμπληρώσουν τις ελλείψεις της ταφής, αλλά αντί να αλείψουν με μύρα το νεκρό σώμα, αντί να κλαύσουν για τον νεκρό, έγιναν οι πρώτοι θεατές του κενού τάφου και πρώτες αυτές άκουσαν από το στόμα του λευκοφόρου αγγέλου το χαρούμενο και παράδοξο μήνυμα της Αναστάσεως, το οποίο «εὐηγγελίσαντω» στους μαθητές και στον κόσμο.
Αυτή λοιπόν την εόρτια ημέρα, ίσταμαι και πάλι πρό των Αγίων θυρών και ενώπιόν σας Πανιερώτατε, για να λάβω υπό των αγίων χειρών σας και τον δεύτερο βαθμό της ιερωσύνης, τη χάρη και ευλογία «του ιερουργείν των Αχράντων Μυστηρίων».
Όταν τον Ιούλιο του παρελθόντος έτους αιφνιδιαστικά με ρωτήσατε «Επιφάνιε, θέλεις να χειροτονηθείς; ομολογώ πως, ανάμεικτα συναισθήματα με κατέκλυσαν, αναλογιζόμενος ακόμη περισσότερο το ύψος του ιερατικού υπουργήματος.
Ο ποιμένας είναι διάδοχος του Χριστού και των Αγίων Αποστόλων. Φορέας και αγωγός εκείνης της χάριτος, την οποία οι Απόστολοι είδαν την ημέρα της Πεντηκοστής (Πρ. 2:1-4). •Είναι οικονόμος των μυστηρίων του Θεού, «εἰς ἅ ἐπιθυμοῦσι νά παρακύψωσιν οἱ ἄγγελοι» (Πετρ. 1:12). •Άγγελος της Εκκλησίας (Αποκ. 2:1-8) ως εξαγγέλλων την θείαν βούληση. •Πατήρ πνευματικός (Κορ. Α΄ 4:15, Γαλ. 4:19), ως πνευματικώς γεννών και ανατρέφων τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας του Χριστού. •Είναι επιπρόσθετα ιερεύς (Εβρ. 4:16) ως καθαγιασθείς υπό της θείας χάριτος και άλλους δια ταύτης καθαγιάζων.
Ο Ιησούς Χριστός αποκαλεί τους μαθητές του και κατ΄ επέκταση τους ποιμένες «φῶς τοῦ κόσμου», «ἅλας τῆς γῆς» (Μτθ. 5:13-14) δείχνοντάς μας τον υψηλό μας προορισμό «να φωτίζουμε τους εσκοτισμένους και να προφυλάσσουμε τους υπό της αμαρτίας μολυνθέντας. Όπως το άλας προφυλάσσει τις τροφές από τη σήψι, έτσι και ο ιερέας προφυλάσσει τους Χριστιανούς από την ηθική σήψι και διαφορά. Μας χαρακτηρίζει επίσης «πόλιν» κειμένην ἐπί ὄρους καί τοῖς πᾶσιν ὁρατήν, καίοντα «λύχνον» (Μτθ. 5:14-16) φωτίζοντα τον κόσμον. Όπως το φως φωτίζει και καθιστά ορατά τα αντικείμενα, ομοίως και ο ιερέας δια της θείας διδασκαλίας, φροντίζει να σκορπίζει το σκότος της απιστίας και να οδηγεί στην αλήθεια τους Χριστιανούς.
Ο ιερεύς είναι μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Δόθηκε σε αυτόν το δικαίωμα υπό της θείας δυνάμεως να ανοίγει και να κλείη τον ουρανόν (Ιω. 20:22-23). Η εξουσία αυτή δίδεται υπό του Θεού «ἵνα καθαίρῃ τό γήϊνον καί ἀνάγῃ αὐτό εἰς τό οὐράνιον».
Αυτές τις υψηλές ιδέες για τη διακονία του ποιμένος συναντούμε και στον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο ο οποίος τονίζει πως «ἡ ἱερωσύνη, τελεῖται μέν ἐπί τῆς γῆς, τάξιν δ’ ἔχει ἐπουρανίων πραγμάτων». Ο μεγάλος αυτός Ιεράρχης με καλεί και εμένα σήμερα λέγοντάς μου «Ἔτυχες ἀξίας ὑψηλοῦ βαθμοῦ καί ἔλαβες ἐκκλησιαστικήν έξουσίαν; μή ὑψηλοφρονεί΄ οὐχί σύ ἔτυχες τῆς τιμῆς ταύτης, αλλ’ ο Θεός σέ περιέβαλε διά ταύτης. Μη γίνεις αγνώμων προς τας δωρεάς του Κυρίου. (Περί Ιερωσύνης Λόγοι Ιωάννου Χρυσοστόμου, τόμος Γ.)
Αυτά και άλλα πολλά αναλογιζόμενος και γνωρίζοντας ότι, ο κληρικός μένει πάλιν άνθρωπος με τα ανθρώπινα ελαττώματα, επικαλούμαι το έλεος του Θεού και την Θεία Χάρη «την τα ελλείποντα αναπληρούσα και τα ασθενή θεραπεύουσα» να επισκιάσει και εμένα τον αμαρτωλό και ανάξιο στην νέα μου αυτή διακονία προς δόξαν του τριαδικού ονόματός Του και σωτηρία των ανθρώπων.
Ας μου επιτραπεί αυτή την ώρα να απευθύνω λόγους ευχαριστίας και ευγνωμοσύνης προς την οικογένειά μου η οποία πολλά εκοπίασε και κοπιάζει για μένα, για την κατανόηση και τη συμπαράσταση που επιδεικνύουν στην πραγμάτωση του ιερατικού λειτουργήματος.
Στους κληρικούς της μητροπόλεώς μας και των άλλων Μητροπόλεων που συμμετέχουν στη σημερινή Θεία Λειτουργία, αλλά και τους λοιπούς εφημερίους των ενοριών μας που με την παρουσία τους στη ζωή του χριστοτερπούς λαού και τη δική μου, μας στηρίζουν, ποδηγετώντας μας στην πραγμάτωση του έργου της σωτηρίας.
Ευχαριστώ τους εκπροσώπους της πολιτείας, των αρχών και των σωμάτων ασφαλείας, το ευσεβές εκκλησίασμα του Μητροπολιτικού μας Ναού Αγίου Γεωργίου, τους συνεργάτες μας στην Ιερά Μητρόπολη και όλους εκείνους τους γνωστούς, συγγενείς, συνδημότες και φίλους που παρευρίσκονται σήμερα εδώ για να συμπροσευχηθούν μαζί μας για την πνευματική μου στερέωση. Εύχομαι «ἡ Χάρις καί τό ἄπειρον ἔλεος τοῦ δεσπόζοντος τῆς ζωῆς καὶ κυριεύοντος τοῦ θανάτου Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» να συνοδεύει τη ζωή τους και να αναπαύει όλα τα προσφιλή τους κεκοιμημένα πρόσωπα»
Την εκκλησιαστική επιτροπή του Μητροπολιτικού μας Ναού, τις κυρίες του Χριστιανικού Συνδέσμου Γυναικών που εορτάζουν σήμερα και όσους συνέβαλαν στις διάφορες προετοιμασίες της σημερινής μέρας.
Ευγνώμονες ευχαριστίες εκφράζω τέλος σε όσους από την Κύπρο και το εξωτερικό, Αρχιερείς, κληρικούς και λαϊκούς στο άγγελμα της χειροτονίας μου, εξέφρασαν τις δικές τους ενισχυτικές ευχές για τη νέα μου εκκλησιαστική διακονία.
Πανιερώτατε,
Κατά την εις διάκονον χειροτονία μου, ανέφερα μεταξύ άλλων πως «ο εισερχόμενος στην ιερωσύνη, ακόμη και στην περίπτωση που δεν την επέλεξε αλλά του την επέβαλαν άλλοι, ή ο ίδιος ο Θεός τον επέλεξε, η ευθύνη τον βαραίνει εξίσου. Πρέπει να καταφέρει να επιτελέσει σωστά το έργο του, για να έχει ανεπίληπτη την κρίση του από τον Θεό. Και αυτό επιτυγχάνεται πρωτίστως με την χάρη του Θεού και τον δικό του αγώνα, υπό την πνευματική χειραγώγηση και επαγρύπνηση του Επισκόπου του».
Γνωρίζω πολύ καλά πως δεν σας αρέσουν οι φιλοφρονήσεις ούτε οι βαρύγδουποι λόγοι για το πρόσωπό σας. Πρώτιστο μέλημά σας και έγνοια σας παραμένει η επιτέλεση του πνευματικού, κοινωνικού και φιλανθρωπικού έργου της Εκκλησίας στη μητροπολιτική μας περιφέρεια και αλλού. Άλλωστε δικαίως σας έχουν προσδώσει τον χαρακτηρισμό ότι έχετε δημιουργήσει μια Μητρόπολη πρότυπο και εσείς με μετριοφροσύνη ψελλίζετε μαζί με τον ψαλμωδό. «Μη ημίν, Κύριε, μη ημίν, αλλ’ ή τω ονόματί σου δος δόξαν» (Ψαλμ. 113. 9) καθ’ ότι «Οι μακαρίζοντες υμάς πλανώσιν υμάς και τον τρίβον των ποδών υμών ταράσσουσι» (Ησ. 3. 12).
Θα ήμουν όμως αγνώμων και «αχάριστος προς τον ευεργέτην», εάν δεν εκφράσω «έτι και έτι», «πάλιν και πολλάκις» την άπειρη ευγνωμοσύνη μου δια τις πολλές φανερές και αφανείς ευεργεσίες σας προς εμένα. Με τιμήσατε, να βρίσκομαι πλησίον σας και να υπηρετήσω ως διάκονός σας για εννέα σχεδόν έτη, ανεχόμενος πολλές φορές τα λάθη μου. Όσοι βρισκόμαστε «παρά τω επισκόπω» διδασκόμαστε καθημερινά από το παράδειγμα και τον χαρακτήρα σας. «Ἐπιλείψει γάρ με διηγούμενον ὁ χρόνος περί τούτων». Σας ευχαριστώ και σας ευγνωμονώ κατά πάντα και δια πάντα. Είμαι σίγουρος ότι, όπως μου συμπαρασταθήκατε και με συμβουλεύατε έως τώρα, θα συνεχίσετε να πράττετε το ίδιο στη δύσκολη αρχή της πνευματικής μου πορείας ως πρεσβυτέρου.
Αυτές τις μέρες, που και εσείς συμπληρώνετε 27 συναπτά έτη, θεοτίμιτης Αρχιερατείας, τολμώ να επαναλάβω και εγώ τον γλαφυρό εκείνο λόγο του συγχωριανού σας λέγοντας πως «Μπορεί η υπό τον αλλόφυλο εισβολέα στενάζουσα σήμερα κοινότητα των Μανδρών Αμμοχώστου να είχε ένα Αρχιμανδρίτη και να τον έχασε», εντούτοις κέρδισε η Εκκλησία της Κύπρου ένα κατά πάντα άξιο μέλος της Ιεραρχίας της, ένα άνθρωπο με συμπεπυκνωμένη σοφία, βαθιά θεολογική κατάρτιση και πανορθόδοξη εμβέλεια, αφού για την επόμενη οκταετία κατέχει τη θέση του Προέδρου των Ορθοδόξων στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησίων. «μνήσθητι, Κύριε, τοῦ πατρός καί ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν Βασιλείου, ὃν χάρισαι ταῖς ἁγίαις σου Ἐκκλησίαις ἐν εἰρήνῃ, σῷον, ἔντιμον, ὑγιᾶ μακροημερεύοντα καὶ ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς σῆς ἀληθείας.»
Επικαλούμαι αυτή την ώρα τις Αρχιερατικές ευχές του αειμνήστου Μητροπολίτου Σασίμων κυρού Γενναδίου, του καλού φίλου υμών Πανιερώτατε και ημών φιλόχριστε λαέ του Παραλιμνίου και της Αμμοχώστου, «όστις πολλά προσέφερε υπέρ της Εκκλησίας και διεπέρασεν ἀπό τήν θνητότητα στήν «ὄντως ζωή», στήν ἀπαρχή μιᾶς «ἄλλης βιοτῆς», τῆς αἰωνίου, ἐκεῖ πού ἡ ζωή «περισσεύει», ως επίσης τις ευχές των μακαριστών παππούδων μου ιερέως Αντωνίου και Ανδρέου, μετά των συζύγων αυτών Δέσποινας και Χρυστάλλας, να με συνοδεύουν πάντοτε έως της ευλογητής ώρας της κοινής μας Αναστάσεως.
«Κλίνας τόν ἐμαυτοῦ αὐχένα δέομαι πρός τόν Κύριον,ἵνα καθαρίση τήν ψυχή καί τό σῶμα μοῦ ἀπό παντός μολυσμοῦ σαρκός καί πνεύματος καί ἐνισχύσει μέ δια τῆς Χάριτος τοῦ Παναγίου Του πνεύματος, τοῦ ὑπηρετεῖν Αὐτόν ἐν παντί τόπῳ. Ἰδού ὁ δοῦλος Κυρίου γένοιτό μοί κατά τό ρῆμα Σοῦ» Ἀμήν.