Πρεσβ. Χαρίτων Θεοδώρου

Πρωτότυπο Κείμενο

Ἀδελφοί, εἰδότες ὅτι οὐ δικαιοῦται ἄνθρωπος ἐξ ἔργων νόμου ἐὰν μὴ διὰ πίστεως ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἡμεῖς εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν ἐπιστεύσαμεν, ἵνα δικαιωθῶμεν ἐκ πίστεως Χριστοῦ καὶ οὐκ ἐξ ἔργων νόμου, διότι οὐ δικαιωθήσεται ἐξ ἔργων νόμου πᾶσα σάρξ. Εἰ δὲ ζητοῦντες δικαιωθῆναι ἐν Χριστῷ εὑρέθημεν καὶ αὐτοὶ ἁμαρτωλοί, ἄρα Χριστὸς ἁμαρτίας διάκονος; Μὴ γένοιτο. Εἰ γὰρ ἃ κατέλυσα ταῦτα πάλιν οἰκοδομῶ, παραβάτην ἐμαυτὸν συνίστημι. Ἐγὼ γὰρ διὰ νόμου νόμῳ ἀπέθανον, ἵνα Θεῷ ζήσω. Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ὃ δὲ νῦν ζῶ ἐν σαρκί, ἐν πίστει ζῶ τῇ τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος ἑαυτὸν ὑπὲρ ἐμοῦ.

Νεοελληνική Απόδοση

Αδελφοί, ξέρουμε πως ο άνθρωπος δεν μπορεί να σωθεί με την τήρηση των διατάξεων του νόμου. Αυτό γίνεται μόνο με την πίστη στον Ιησού Χριστό. Γι’ αυτό κι εμείς πιστέψαμε στον Ιησού Χριστό, για να δικαιωθούμε με την πίστη στο Χριστό κι όχι με την τήρηση του νόμου· γιατί με τα έργα του νόμου δεν θα σωθεί κανένας άνθρωπος. Αν όμως, ζητώντας να σωθούμε από τον Χρίστο, βρεθήκαμε να είμαστε και εμείς αμαρτωλοί όπως οι εθνικοί, σημαίνει τάχα πως ο Χριστός οδηγεί στην αμαρτία; Όχι βέβαια! Γιατί, αν ότι γκρέμισα το ξαναχτίζω, είναι σαν να ομολογώ πως έκανα λάθος όταν το γκρέμιζα. Κι αληθινά, με κριτήριο τον νόμο, έχω πεθάνει για τη θρησκεία του νόμου, για να βρω τη ζωή κοντά στο Θεό. Έχω πεθάνει στον σταυρό μαζί με τον Χριστό. Τώρα πια δεν ζω εγώ, αλλά ζει στο πρόσωπο μου ο Χριστός. Κι η τωρινή σωματική μου ζωή είναι ζωή βασισμένη στην πίστη μου στον Υιό του Θεού, που με αγάπησε και πέθανε εκούσια για χάρη μου.

Σχολιασμός

Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα αποτελεί απόσπασμα από την προς Γαλάτας Επιστολή του Αποστόλου Παύλου συσχετίζεται άμεσα με το εορταζόμενο γεγονός που τιμά η Εκκλησία μας όλες αυτές τις μέρες. Δηλαδή αναφέρεται και αυτό όπως και στην Κυριακή προ της υψώσεως στη λυτρωτική πορεία του ανθρώπου που γίνεται κατορθωτή μέσω της σταυρικής θυσίας του Χριστού. 

Επιβάλλεται να σημειώσουμε ότι στην περίοδο δράσης των αποστόλων κυριάρχησε η ιδέα ότι, για να σωθεί ένας χριστιανός θα έπρεπε όχι μόνο να πιστεύει στον Χριστό, αλλά να τηρεί και τον μωσαϊκό νόμο και την περιτομή. Παρ’ όλη την απόφαση της Αποστολικής Συνόδου ότι «οι πιστεύοντες στὸ Χριστὸ δὲν χρειάζεται ούτε να περιτέμνονται, ούτε να τηρούν τις άλλες διατάξεις του μωσαϊκού νόμου» (Πρξ ιε’ 28-29), κάποιοι Ιουδαίοι διακατέχοντας μεγάλη επιμονή και φανατισμό για το γεγονός αυτό, περνούσαν από τα διάφορα μέρη όπου κήρυττε ο απόστολος Παύλος και διαστρέβλωναν το κήρυγμα του, προωθώντας τις δικές τους θεωρίες και δοξασίες. Έτσι ο απόστολος Παύλος, θέλησε να τους αντιμετωπίσει μέσα από την προς Γαλάτας Επιστολή. 

Με τον νόμο λοιπόν, μόνο η σωτηρία μας είναι αδύνατη για τον απλούστατο λόγο, ότι είναι ανθρωπίνως αδύνατο η πιστή τήρηση όλων των διατάξεων του νόμου. Ήταν απαραίτητη η σταυρική θυσία του Χριστού του Υιού του Θεού, γιατί έτσι άνοιξε ο δρόμος της μετάνοιας και της σωτηρίας μας. Η πίστη στον Ιησού Χριστό, είναι αυτή που σώζει κι όχι η τυπική τήρηση του Νόμου. Πίστη είναι «ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» αναφέρει κάπου αλλού ο Απόστολος Παύλος (Εβρ. ια΄ 1). Είναι η βεβαιότητα ότι υπάρχουν όλα όσα η χριστιανική μας ελπίδα αποκαλύπτει, χωρίς ακόμη να έχουν γίνει απτά. Είναι αποδοχή πραγμάτων που, ενώ δεν τα βλέπουμε, η πίστη μας πληροφορεί ότι είναι πιο βέβαια κι απ’ όσα αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας. Με αυτή την εμπιστοσύνη και υπακοή στον λόγο του Θεού ανοίγουν νέες δυνατότητες στη ζωή. Η θέληση οπλίζεται με νέα δύναμη και επιμονή, διότι στηρίζεται στη βεβαιότητα ότι «ουκ αδυνατήσει παρά τώ Θεώ πάν ρήμα». 

Η χριστιανική πίστη περιέχει μέσα της δύναμη θεϊκή και φανερώνεται σε κάθε περίσταση της ζωής των χριστιανών, ανάλογα με το μέτρο της πίστεώς τους. Και γίνονται θαύματα που προκαλούν δέος και έκπληξη γιατί είναι σημεία της παρουσίας του Θεού. Διότι τι είναι η αρρώστια , η αμαρτία, η φθορά, και ο θάνατος ; Καταστάσεις μη αναστρέψιμες για την ανθρώπινη μεταπτωτική φύση. Είναι «ανήκεστες βλάβες» που υπέστη η ανθρώπινη φύση, εξαιτίας της πτώσης . Τα τέσσερα αυτά δεινά σχηματίζουν το ορμητικό ποτάμι που διασχίζει την ανθρωπότητα, από την αυγή της μεταπτωτικής ιστορίας της. Και αυτό το ποτάμι δεν μπορεί να το γυρίσει πίσω κανείς μεταπτωτικός άνθρωπος. Από το άλλο μέρος όμως, ο Χριστός βεβαιώνει ότι η πίστη του ανθρώπου νικάει τα τέσσερα αυτά δεινά. 

Η πίστη είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το θαύμα. Πρόκειται εδώ για μια βασική αρχή της ορθοδόξου σωτηριολογίας ,την συνεργία η «συνέργεια» που σημαίνει ότι η σωτηρία του ανθρώπου εξαρτάται από την συνεργασία Θεού και ανθρώπου. Ο Θεός δεν σώζει τους μη θέλοντας. Η βασιλεία του Θεού είναι καθεστώς απόλυτης ελευθερίας όχι «υπηκόων» και μάλιστα διά της βίας, αλλά βασιλείας των τέκνων του Θεού. Είναι , όμως ,απαραίτητο και ο άνθρωπος, εκούσια και ελεύθερα, να καταβάλει και τον δικό του «όβολο» (Εξ. λ΄13) , την πίστη του και την αγάπη του στον Θεό. 

Υπάρχουν αναρίθμητα παραδείγματα  ομολογίας πίστεως  να μας παρουσιάσει μέσα στην πορεία του ο Χριστιανισμός και μάλιστα σε δυσμενείς καταστάσεις και καθεστώτα τα οποία κάθε τι άλλο παρά ευνοούσαν τις αξίες και τις αρετές του Χριστιανισμού μέσα στην ζωή των ανθρώπων. Αρχίζοντας από την τουρκοκρατία , πόσοι και πόσοι  έχουν βασανιστεί, ή και αποκεφαλιστεί αρνούμενοι τον ισλαμισμό  και την σκληρή και απάνθρωπη φιλοσοφία του. Ποιό μετά πηγαίνουμε στον κομμουνισμό όπου το καθεστώς αυτό κατέλυε κάθε ιδέα του Χριστιανισμού αφού η φιλοσοφία του στηριζόταν στον πλήρη αθεϊσμό με συνέπεια τα βασανιστήρια και τους θανάτους πολλών Χριστιανών και μάλιστα κληρικών. Και τέλος ερχόμαστε στην σημερινή πραγματικότητα όπου ο Χριστιανισμός  μαστίζεται και δέχεται τα πολλαπλά πλήγματα πέραν των 300 αιρέσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Συμπερασματικά ο Απόστολος Παύλος θεωρεί υπεράνω του μωσαϊκού νόμου την σταυρική θυσία του Χριστού ως αρχή πίστεως αλλά και σωτηρίας του ανθρώπου.  Έτσι συμβαίνει πάντοτε με τους αληθινούς χριστιανούς. Βλέποντας τον εσταυρωμένο Ιησού Χριστό αντλούν δύναμη και έτσι οπλίζονται με πίστη και υπομονή, έτοιμοι να αντιμετωπίσουν κάθε είδους πειρασμούς και θλίψεις.