Κυριακή Θ΄ Επιστολών, Αποστ. ανάγνωσμα: Α΄Κορ. γ΄ 9-17 (15-1-2017)
Διακόνου Επιφανίου Παπαντωνίου
Πρωτότυπο κείμενο
Αδελφοί, Θεού γαρ εσμέν συνεργοί∙ Θεού γεώργιον, Θεού οικοδομή εστέ. Κατά την χάριν του Θεού την δοθείσαν μοι ως σοφός αρχιτέκτων θεμέλιον τέθεικα, άλλος δε εποικοδομεί∙ έκαστος δε βλεπέτω πως εποικοδομεί∙ θεμέλιον γαρ άλλον ουδείς δύναται θείναι παρά τον κείμενον, ος εστιν Ιησούς Χριστός. Ει δε τις εποικοδομεί επί τον θεμέλιον τούτον χρυσόν, άργυρον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον, καλάμην, εκάστου το έργον φανερόν γενήσεται∙ η γαρ ημέρα δηλώσει∙ ότι εν πυρί αποκαλύπτεται∙ και εκάστου το έργον οποίον εστι το πυρ δοκιμάσει. Ει τινος το έργον μενεί ο επωκοδόμησε, μισθόν λήψεται∙ ει τινος το έργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αυτός δε σωθήσεται, ούτως δε ως δια πυρός. Ουκ οίδατε ότι ναός Θεού εστε και το Πνεύμα του Θεού οικεί εν υμίν; ει τις τον ναόν του Θεού φθείρει, φθερεί τούτον ο Θεός∙ ο γαρ ναός του Θεού άγιος εστίν, οίτινες εστε υμείς.
Νεοελληνική Απόδοση
Αδελφοί, είμαστε συνεργάτες στην υπηρεσία του Θεού κι εσείς το χωράφι του Θεού, το οικοδόμημα του Θεού. Σύμφωνα με το ειδικό χάρισμα που μου έδωσε ο Θεός, ως έμπειρος αρχιμάστορας, έβαλα εγώ το θεμέλιο. Άλλος τώρα χτίζει πάνω σ΄ αυτό. Ο καθένας όμως ας προσέχει πως χτίζει. Γιατί κανένας δεν μπορεί να βάλει άλλο θεμέλιο εκτός από αυτό που υπάρχει και που είναι ο Ιησούς Χριστός. Τώρα, αν κάποιοι χτίζουν πάνω σ΄ αυτό το θεμέλιο με χρυσάφι ή ασήμι ή πολύτιμα πετράδια, με ξυλεία, χορτάρι ή άχυρο, η δουλειά του καθενός θα φανεί· θα τη φέρει στο φως η ημέρα της κρίσεως. Γιατί η ημέρα αυτή θα φανερωθεί με τρόπο πύρινο, και η ποιότητα του έργου καθενός θα δοκιμαστεί από τη φωτιά. Αν το έργο που έχτισε κάποιος αντέξει, αυτός θα λάβει μισθό· αν όμως το έργο του καταστραφεί από τη φωτιά, αυτός θα χάσει την αμοιβή του· ο ίδιος όμως θα σωθεί, όπως ένας που περνάει μέσα από τις φλόγες. Δεν ξέρετε πως είστε ναός του Θεού κι ότι το Πνεύμα του κατοικεί ανάμεσά σας; Αν κάποιος, λοιπόν, με τις διαιρέσεις καταστρέφει το ναό του Θεού, αυτόν θα τον αφανίσει ο Θεός. Γιατί ο ναός του Θεού είναι άγιος, κι ο ναός αυτός είστε εσείς.
Σχολιασμός
Η σημερινή αποστολική περικοπή, αναφέρεται στο πνευματικό οικοδόμημα της Εκκλησίας και στην ενότητά της, θέμα το οποίο υπήρξε ένα από τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετώπισε και που διαπραγματεύεται σε ολόκληρη την Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή του.
Η θεολογική γραφίδα του αποστόλου των εθνών, προβάλλει ως θεμέλιο της ανθρώπινης αξίας «την κατ’ εικόνα Θεού» δημιουργία του. Θεμέλιο της Εκκλησίας είναι ο ίδιος ο Χριστός. Κανείς άλλος δεν μπορεί να βάλει άλλο λίθο και να θεμελιώσει άλλη Εκκλησία. Αυτό είναι ένα αναντίρρητο δεδομένο γι’ αυτό και ο απόστολος Παύλος παρατηρεί: «έκαστος δε βλεπέτω πως εποικοδομεί». Η νέα πραγματικότητα του Θεού έχει φυτευτεί από τον ίδιο τον Θεό με θεμέλιο τον Χριστό. Όλοι όσοι εργάζονται στο έργο της σωτηρίας, οι πνευματικοί ποιμένες δηλαδή, είναι «Θεού συνεργοί». Δεν κάνουν δικό τους έργο, αλλά οφείλουν τα πάντα στο Θεό. Γι’ αυτό ο λαός στον οποίο απευθύνονται είναι «γεώργιον» και «οικοδομή» του Θεού. Είναι «λογικό χωράφι», που καλλιεργείται με «ρήματα ζωής αιωνίου», που δίδαξε ο Χριστός και εμπνέει το Άγιο Πνεύμα.
Ο Θεός ενεργεί, χωρίς να παραβιάζει την ελευθερία του ανθρώπου και να τον εξαναγκάζει να υποκύψουμε στο δικό του θέλημα. Η πρωτοβουλία σ Αυτόν. Ο ίδιος αποκαλύπτεται αόρατα και διακριτικά σ’ εμάς και αναμένει την απάντησή μας. Από την αρνητική ή θετική απάντηση εξαρτάται η σωτηρία μας. Χωρίς τη θέληση του ανθρώπου, ο Θεός δεν σώζει τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος ελεύθερα αποδέχεται την κλήση και έκτοτε επιδεικνύει πίστη ακράδαντη στον Τριαδικό Θεό και τον Ιησού Χριστό.
Ο ζήλος που επιδεικνύουν όλοι οι εργάτες του Ευαγγελίου κατά την επιτέλεση του έργου τους αντιστοιχεί στην ποιότητα των οικοδομικών υλικών. Αυτά μπορεί να είναι χρυσός, άργυρος, λίθοι τίμιοι, (αρετές πολύτιμες) ξύλα, χόρτος, καλάμη (κάθε είδους κακίες). Κατά την δευτέρα παρουσία θα κριθεί και θα δοκιμαστεί και το έργο του καθενός όσα έργα αντέξουν θα πει ότι είναι γερά και κατά Θεόν ορθά και ότι ο αυτός που το έκτισε είχε επενδύσει ζήλο και αγάπη και κόπο, χρησιμοποίησε δηλαδή καλά υλικά. Όσα όμως, έργα γίνουν παρανάλωμα της φωτιάς σημαίνει ότι ήταν αδόκιμα και τα υλικά προς οικοδομή σαπρά.
«Η αγάπη, η χαρά, η ειρήνη, η μακροθυμία, η χρηστότης, η αγαθωσύνη, η πίστις, η πραότης, η εγκράτεια» (Γαλ. ε , 22-23) και «όσα εστίν αληθή, όσα σεμνά, όσα δίκαια, όσα αγνά…ει τις αρετή και ει τις έπαινος» (Φιλ. δ , 8) είναι τα πολύτιμα δομικά υλικά , με τα οποία οικοδομείται το οικοδόμημα της χριστιανικής ζωής. Ο απόστολος Παύλος παραινεί σε μία ορθή και πνευματική ζωή, καλώντας μας να οικοδομήσουμε επί της πέτρας του Χριστού, επί του θεμελίου δηλαδή που ο ίδιος, με τη χάρη του Θεού έβαλε. Η εποικοδόμηση δεν είναι τίποτε άλλο από τα ορθά και κατά Θεόν έργα.
Ας κοιτάξει, λοιπόν, ο κάθε ένας πως και με ποιό τρόπο οικοδομεί στο ασάλευτο θεμέλιο του Χριστού˙ ενώ έχει την ορθή πίστη και αυτόν τον ίδιο τον Χριστό, ας μη λησμονεί να κάνει αγαθά, σωστά και πνευματικά έργα. Η πίστη στον Χριστό δεν είναι θεώρημα, αλλά ζωή που χαρακτηρίζεται από τις ανάλογες πράξεις. Ο πόνος, η θλίψη, οι δυσκολίες και ο θάνατος, θερμομετρούν την πίστη μας. Η υπομονή στον πόνο, η καρτερία στη θλίψη, η μακροθυμία στις δυσκολίες, η υπέρβαση του θανάτου, εγγυώνται τη γνησιότητα της πίστεως και των έργων μας, και εξασφαλίζουν τη σωτηρία μας. Τέλος δε η αυτομεμψία και η μετάνοια ενεργούν συντελεστικά στην σωστική αντιμετώπιση των ποικίλων δοκιμίων, τα οποία η αγάπη του Θεού επιτρέπει και χρησιμοποιεί προκειμένου όλοι να σωθούμε. Αμήν