Οι πολιτισμοί του κόσμου σήμερα φαίνεται να υφίστανται όσο ποτέ άλλοτε συνεχή μεταβολή. Συμβαίνει αυτό που έχει χαρακτηρισθεί ως «σιωπηρή επανάσταση», η οποία επιφέρει αλλοίωση της κοινωνικής δομής κι συνοχής ή και εισαγωγή άλλων αξιών από άλλους πολιτισμούς, πολλές φορές ξένους και αντίθετους με το δικό μας πολιτισμό. Ιδιαίτερα, οι μικροί λαοί είναι πιο ευάλωτοι στην αλλοίωση του πολιτισμού και των αξιών τους μέσα στο παγκοσμιοποιημένο σύστημα της μετά-τεχνολογικής εποχής μας.

Η Κύπρος έχει λόγους να αγωνίζεται για τη διατήρηση των αξιών του πολιτισμού και της ορθοδόξου πίστεώς μας για πολλούς και ποικίλους λόγους. Κατ’ αρχήν, το Εθνικό μας θέμα παραμένει ανοικτό. Οι αξίες πάνω στις οποίες στηρίχθηκε ο Κυπριακός λαός για τη φυσική, την εθνική, την πολιτιστική και τη θρησκευτική του επιβίωση είναι περισσότερο από αναγκαίες σήμερα για να διατηρήσουμε την αγωνιστικότητά μας μέχρι την επίλυση του Εθνικού μας ζητήματος.

Συμπληρώνονται φέτος πενήντα χρόνια από το τέλος του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα του 55-59 και την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα γεγονότα που διαμεσολάβησαν από τότε μέχρι σήμερα είναι πολλές φορές αντικρουόμενα μεταξύ τους. Η Κύπρος δέχθηκε την Εισβολή της Τουρκίας το 1974 με όλα τα θλιβερά αποτελέσματα της καταστροφής του πολιτισμού μας στα κατεχόμενα, της εκριζώσεως από τις πατρογονικές μας εστίες, του χαμού χιλιάδων συνανθρώπων μας που πολλοί συνεχίζουν να αγνοούνται και τόσα άλλα δεινά. Από την άλλη, η Κύπρος έγινε πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης με όλα τα θετικά ή και αρνητικά δεδομένα. Αυτά, όμως, αποτελούν τις σύγχρονες προκλήσεις για τον Κυπριακό λαό, που πρέπει, διερχόμενος μέσα από συμπληγάδες αλλότριων πολιτικών και στρατηγικών συμφερόντων, να σταθεί στα δικά του πόδια και να δώσει και σήμερα δείγματα της διαχρονικής του παραγωγικής παρουσίας διά μέσου της ιστορίας και των αξιών του πολιτισμού του. Για να το επιτύχει αυτό χρειάζεται τους πνευματικούς του θεσμούς, όπως την Εκκλησία που πάντοτε πρωτοστατούσε στους αγώνες του, οπωσδήποτε την Παιδεία, αλλά βεβαίως σήμερα κατ’ εξοχή την Πολιτεία, αφού ήδη συμπληρώθηκαν πενήντα χρόνια αφ’ ότου ανέλαβε, με την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, να κατευθύνει τις περαιτέρω τύχες του Κυπριακού λαού.

Η Ιερά Μητρόπολη Κωνσταντίας – Αμμοχώστου ανέλαβε την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της παρούσης 1^ης Διεθνούς Εκθέσεως Βιβλίου της Επαρχίας Αμμοχώστου με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Έκθεση, που θα διαρκέσει από σήμερα 31 Οκτωβρίου μέχρι και τις 7 Νοεμβρίου, σύμφωνα με το παραπάνω σκεπτικό, έχει χαρακτήρα πολιτιστικό, εθνικό και εκπαιδευτικό. Μερικοί ίσως σχολιάσουν ότι ο Μητροπολίτης και η Μητρόπολή του έχουν μεγάλο θράσος για να αποτολμήσουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Όμως, εμείς το ερμηνεύουμε ως χρέος ταπεινής προσφοράς της Εκκλησίας μας προς την κοινωνία, επειδή η Εκκλησία πάντοτε πρωτοστατούσε και θα συνεχίσει να πρωτοστατεί σε έργα πολιτισμού και προαγωγής των αξιών. Μετά την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων θα εξετάσουμε την πιθανότητα αν ένα τέτοιο είδος Εκθέσεως θα μπορούσε να καταστεί θεσμός. Μέσα από την Έκθεση επιθυμούμε να μεταφέρουμε κάποια μηνύματα και να εξυπηρετήσουμε κάποιους στόχους.

• Με την Έκθεση προάγεται οπωσδήποτε ο πολιτισμός του βιβλίου και η δημιουργία εφέσεως και αγάπης του βιβλίου σε μία εποχή που τείνει να τεθεί στο περιθώριο ένεκα της ηλεκτρονικής οθόνης. Είναι ενθαρρυντική η πλούσια συμμετοχή εκδοτικών οίκων και βιβλιοπωλείων από την Κύπρο, την Ελλάδα και από ξένες πρεσβείες στην Κύπρο, όπως φαίνεται και στο πρόγραμμα, αλλά και στον εκθεσιακό χώρο. Αν και στην αρχή της εξαγγελίας της οργανώσεως της Εκθέσεως υπήρχε ένα μούδιασμα, γιατί αποτελεί όντως ένα πρωτόγνωρο βήμα για την Επαρχία μας αλλά και για τα Κυπριακά δεδομένα, στη συνέχεια επικράτησε ενθουσιασμός για το γεγονός αυτό.

•  Η Επαρχία της Αμμοχώστου και η Εκκλησία μέσω της Μητροπόλεως Αμμοχώστου, επιθυμούν να συμμετάσχουν με τον τρόπο αυτό στο εξαιρετικό γεγονός της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γι αυτό και η Έκθεση τελεί υπό την αιγίδα του Εξοχωτάτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Κύπρου κ. κ. Χρυσοστόμου. Εκφράζουμε τις ευχαριστίες μας προς εσάς Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε και προς εσάς Μακαριώτατε για την αμέριστη στήριξη της προσπάθειας μας αυτής και για την αποψινή τέλεση των εγκαινίων της Εκθέσεως.

• Ως επαρχία Αμμοχώστου, αλλά και εγώ ως Μητροπολίτης της Επαρχίας αυτής, επιθυμούμε να δώσουμε το παρόν μας στα διαδραματιζόμενα στον τόπο μας, έστω και αν η Επαρχία είναι κολοβωμένη ή και απομονωμένη ένεκα της κατοχής και η πολυφίλητη κατεχόμενη Πρωτεύουσα μας Αμμόχωστος είναι σήμερα πόλη φάντασμα. Γι’ αυτό άλλωστε και επικροτούμε τις προσπάθειες για σύντομη επιστροφή της πόλεως στους νόμιμους κατοίκους της υπό συνθήκες ειρήνης και ασφάλειας.

• Θέλουμε να δώσουμε το μήνυμα της αγωνιστικότητας για την απελευθέρωση της πόλεως της Αμμοχώστου αλλά βεβαίως και της συνολικής και δίκαιης λύσης του Κυπριακού. Ως εκ τούτου, η θεματική και οι εκδηλώσεις μίας ολόκληρης ημέρας, αύριο 1η Νοεμβρίου, είναι αφιερωμένες στην κατεχόμενη πόλη μας. Υπάρχει επίσης στο χώρο της Έκθεσης βιβλίου και έκθεση φωτογραφιών του Δήμου Αμμοχώστου από την κατεχόμενη πόλη μας. Οι εκδηλώσεις εκείνης της ημέρας προγραμματίσθηκαν σε συνεργασία με το Δήμο Αμμοχώστου. Ομιλητές για την εκδήλωση αυτή θα είναι ο Δήμαρχος της Πόλεως κ. Αλέξης Γαλανός και θα ενημερώσει για την «Εκστρατεία Διαφώτισης για την Αμμόχωστο» καθώς και ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Πέτρος Παπαπολυβίου, που θα μιλήσει με θέμα: «Η Αμμόχωστος στη νεότερη εποχή».

• Παράλληλες Εκθέσεις φωτογραφιών σε διπλανό διαμορφωμένο χώρο θα πληροφορήσουν τους επισκέπτες της Εκθέσεως, πρώτον, για την κατάσταση των κατεχομένων Εκκλησιαστικών μας μνημείων πριν και μετά την εισβολή του 1974,Εκθέσεις της Ιεράς Μονής Κύκκου και του Πολιτιστικού Τμήματος της Τράπεζας Κύπρου, Έκθεση Γραμματοσήμων της Κυπριακής Φιλοτελικής Εταιρίας, που μας πληροφορούν για τη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, 1880 και εξής, μέσα από σημαντικά γραμματόσημα, καθώς και Έκθεση από την Ελληνική και Κυπριακή Βιβλική Εταιρία για την Αγία Γραφή.

• Η Έκθεση αποτελεί ένα κατεξοχήν πολιτιστικό και εκπαιδευτικό γεγονός. Η Αμμόχωστος διακρινόταν για την προαγωγή των γραμμάτων. Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας της επιτυγχάνεται με τον προγραμματισμό επισκέψεώς της από τους Μαθητές όλων των εκπαιδευτηρίων της Επαρχίας μας, κατόπιν συνεννοήσεως με το Υπουργείο Παιδείας. Γι αυτό και ευχαριστούμε για τη συνεργασία αυτή. Έχουν ορισθεί καθημερινώς ομιλητές για να αναπτύξουν στους μαθητές την ιστορία και την έννοια του βιβλίου, τη χρήση του βιβλίου γενικά και από την Εκκλησία ειδικότερα. Επίσης επισκέψεις της Εκθέσεως θα έχουμε και από τους στρατευμένους νέους μας.

• Μέσα στα πλαίσια της Εκθέσεως θα γίνουν παρουσιάσεις σημαντικών Βιβλίων.  Ενδεικτικά αναφέρουμε την παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο «Η Κύπρος Άνωθεν», έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, με πλούσιο από αέρος φωτογραφικό υλικό, τόσο της ελεύθερης Κύπρου, όσο και των κατεχομένων μνημείων με κείμενα από τον γνωστό Δημοσιογράφο και πρώην Κυβερνητικό Εκπρόσωπο κ. Κώστα Σερέζη. Παρουσίαση του βιβλίου του πρώην Υπουργού και πρώην Αντιπροέδρου της Ελληνικής Βουλής κ. Γεωργίου Σούρλα με τίτλο: «Οι ήρωες του 1940 περιμένουν» και άλλες παρυσιάσεις, όπως φαίνονται στο πρόγραμμα.

• Να μου επιτραπεί να υπενθυμίσω την Ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Σασίμων κ. Γενναδίου, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, την ερχόμενη τετάρτη με θέμα: «Πρόσωπο με πρόσωπο: οι Νέοι κάτοπτρο της ζωής της Εκκλησίας», όπως και την Στρογγύλη Τράπεζα, την ερχόμενη Παρασκευή, που θα έχει ως γενικό θέμα «Το βιβλίο ως έκφραση πολιτισμού», στην οποία θα λάβουν μέρος καταξιωμένοι συγγραφείς και άνθρωποι του πνεύματος, όπως ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο συγγραφέας Αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Αντωνόπουλος και η συγγραφέας και λογοτέχνης κα Μυρσίνη Βιγγοπούλου. Λάβαμε πρόνοια ώστε κάθε μέρα να έχει τη δική της θεματική ενότητα. Ευχαριστώ όλους για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους να έλθουν και να λάβουν μέρος στις εκδηλώσεις αυτές.

Ευχαριστώ και εγώ με την ευκαιρία αυτή το Μεγάλο χορηγό μας την Εταιρία Technotent C. G. Georgatsos, που μας πρόσφερε και τοποθέτησε όλες τις τέντες δωρεάν, όλους τους άλλους χορηγούς που αναφέρθηκαν ήδη και όλους εκείνους που ενισχύουν ποικιλοτρόπως την οργάνωση της Εκθέσεως. Ευχαριστώ το προσωπικό της Μητροπόλεώς μας για τον ζήλο με τον οποίο εργάσθηκε τους τελευταίους τρεις μήνες για την οργάνωση της Εκθέσεως καθώς και όλους και όλες εκείνους και εκείνες που προσφέρουν εθελοντική εργασία κατά τη διάρκεια της Εκθέσεως. Τέλος, αλλά όχι έσχατο, ευχαριστώ το δήμο της φιλοξενούσας πόλης, το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Παραλιμνίου για τη σημαντική τεχνική στήριξη και τις άλλες διευκολύνσεις που μας προσφέρει.

Καλώ τον εντιμώτατο Δήμαρχο Παραλιμνίου να χαιρετίσει τη σύναξη αυτή.