1. A) Δημιουργεί ο κομματισμός διαιρέσεις;

Γινόμαστε συχνά μάρτυρες συγκρούσεων και αντιπαλοτήτων μεταξύ ηγετών, στελεχών αλλά και οπαδών πολιτικών κομμάτων. Οι αντιπαραθέσεις αυτές είναι πολύ πιο έντονες κατά την περίοδο εκλογών, είτε αυτές είναι προεδρικές, είτε βουλευτικές, είτε δημοτικές. Αν και είναι ελάχιστες φορές που οι αντιπαραθέσεις αυτές μεταβάλλονται σε συγκρούσεις και επεισόδια βίας, κυρίως μεταξύ των οπαδών των πολιτικών κομμάτων, εν τούτοις δεν είναι σπάνιο φαινόμενο η δημιουργία εχθρικού κλίματος μεταξύ απλών πολιτών-οπαδών των διαφόρων κομμάτων. Και είναι τραγικό το φαινόμενο, όταν ακόμη και συγγενείς και φίλοι, ψυχραίνουν τη σχέση τους, γιατί ανήκουν απλά σε διαφορετικό  πολιτικό χώρο. Είναι γεγονός λοιπόν ότι ο κομματισμός δημιουργεί διαιρέσεις.

Β) Γιατί αποτελεί σφάλμα η ίδρυση χριστιανικών πολιτικών κομμάτων;

 Στο σημείο αυτό θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθούμε και στη δημιουργία των λεγόμενων χριστιανικών κομμάτων στη Δύση. Ο Ρωμαιοκαθολικισμός ευνόησε την σύσταση τέτοιων χριστιανικών κομμάτων. Κάτι τέτοιο όμως  δεν συμβιβάζεται με το πνεύμα της Εκκλησίας. Οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα, έστω και αν εμπνέεται από τον Χριστιανισμό, δεν μπορεί να διεκδικεί το χριστιανικό όνομα, φορέας του οποίου είναι μόνο η Εκκλησία. Αλλά και από την άλλη, η Εκκλησία δεν μπορεί να ταυτίζεται με την πολιτική εξουσία, χωρίς να έρχεται σε αντίθεση με τη φύση και την αποστολή της. Γιατί, τελικά, ο κομματισμός αναπόφευκτα κάποιους θα αγκαλιάσει και άλλους θα διώξει. Ενώ η Εκκλησία δέχεται όλους, ανεξάρτητα πού ανήκουν ιδεολογικά ή κομματικά.

Η Εκκλησία, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, είναι «ενώσεως και συμφωνίας όνομα». Σκοπός της είναι να προσεγγίζει τον κόσμο, προσκαλώντας τον σε ενότητα. Όσο η Εκκλησία διατηρεί την ταυτότητά της, δεν μερίζεται, ούτε μερίζει, αλλά ενοποιεί και ανακαινίζει. Όλοι οι άνθρωποι και όλα τα πράγματα μπορούν να ενταχθούν μέσα στην Εκκλησία. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν μπορούν να την καλύψουν ή να την υποκαταστήσουν. Η Εκκλησία έχει λοιπόν αποστολή μοναδική και ανεπανάληπτη μέσα στον κόσμο και την κοινωνία. Καλείται να ενοποιήσει και να σώσει τους ανθρώπους. Η Εκκλησία δεν μπορεί να κομματικοποιείται, γιατί τότε εισάγει διαιρέσεις μέσα στο ποίμνιό της. Όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, τότε ξεφεύγει από την αποστολή της. Και αυτή αποτελεί την έσχατη βαθμίδα εκπτώσεως της Εκκλησίας. Έτσι οι εκκλησιαστικοί ηγέτες οφείλουν να είναι υπεράνω κομμάτων. Όταν αυτοί λαμβάνουν θέση υπέρ του ενός ή του άλλου κόμματος, τότε σκανδαλίζουν το ποίμνιό τους και ξεφεύγουν από την αποστολή τους.

Δ) Είναι σωστό οι πιστοί να είναι μέλη σε κάποιο κόμμα;

Φυσικά κάποιος εύλογα θα διερωτηθεί: Οι πιστοί δεν πρέπει να εντάσσονται σε κάποιο πολιτικό χώρο; Δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποιο πολιτικό κόμμα; Αναμφίβολα, το να έχει κάποιος τις πολιτικές του ιδεολογίες, οι οποίες τον εκφράζουν, αποτελεί δείγμα υγιούς προσωπικότητας. Όπως και το να είναι ενταγμένος σε κάποιο πολιτικό χώρο, ο οποίος τον εκφράζει, δεν απαγορεύεται. Από την άλλη οι πιστοί, με την παρουσία τους στα διάφορα πολιτικά κόμματα, μπορούν να συμβάλλουν, ώστε αυτά να παραμείνουν ανοικτά στο κοινωνικό σύνολο.

Όμως σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να υπάρχει φανατισμός και έχθρα απέναντι σε άλλους συνανθρώπους μας, που ανήκουν σε διαφορετικό κόμμα. Ο φανατισμός οδηγεί στην εκδήλωση βίας με πολλές μορφές και αυτό αποτελεί νοσηρό φαινόμενο στην κοινωνική ζωή. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι να μην θυσιαστεί στο κόμμα η εκκλησιαστική μας συνείδηση.

Ε) Γενικά, ποιά πρέπει να είναι η στάση της Εκκλησίας και των πιστών έναντι των πολιτικών κομμάτων;

Η Εκκλησία δεν περιορίζεται στην εγκοσμιότητα, αλλά επεκτείνεται στην αιωνιότητα. Σε καμιά περίπτωση η Εκκλησία δεν πρέπει να ταυτίζεται με την πολιτική εξουσία ή με κάποιο κόμμα, όπως προαναφέραμε, γιατί τότε εισάγει διαιρέσεις ανάμεσα στους πιστούς. Κάτι τέτοιο είναι ξένο προς την αποστολή της Εκκλησίας, που είναι η ενότητα και η σωτηρία των μελών της. Οι πιστοί φυσικά μπορούν να ενταχθούν σε κάποιο κόμμα, όμως σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάσουν, χάριν του κόμματος, την εκκλησιαστική τους συνείδηση. Επιπλέον αποτελεί σφάλμα ο φανατισμός και η έχθρα έναντι των  συνανθρώπων τους που ανήκουν σε διαφορετικό πολιτικό χώρο. Κάτι τέτοιο είναι ξένο προς την ιδιότητα του χριστιανού. Όμως σε περιπτώσεις, όχι πολιτικών σκοπιμοτήτων, αλλά εθνικών θεμάτων, τότε και η Εκκλησία παίρνει θέση, αλλά και εμείς πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και να γινόμαστε αγωνιστικοί, όχι φανατικοί.

Ο πολυκομματισμός είναι αναγκαίος και είναι δείγμα δημοκρατίας. Ο κομματικός φανατισμός όμως, είναι κακός, ακόμη και στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες καταπατείται το δίκαιο.