1. ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ

Η Όσια Ματρώνα γεννήθηκε γύρω στο 1400 μ.X. Καταγόταν από το χωριό Bολισσός την Χίου. Ο πάτερας την ήταν από τούς πλουσιώτερους και επισημότερους του χωριού. Και οι δυο γονείς ήταν και καλοί Χριστιανοί. Είχαν άλλες 6 θυγατέρες και την Μαρία επτά (έτσι την λέγανε στην αρχή). Η Μαρία προτίμησε καλύτερα να μείνει παρθένος και να γίνει Νύμφη του Χριστού. Αλλα η πραγματική παρθενία δεν είναι εύκολο να κατορθωθεί μέσα στον κόσμο και στη συναναστροφή των πολλών. Γι’αυτό αναχώρησε κρυφά και πήγε σε ένα βουνό του χωριού που λέγεται Kατάβαση. Εκεί άρχισε τους σκληρούς ασκητικούς της αγώνες. Οι γονείς της όμως λυπούνταν γιατί δεν γνώριζαν τι έγινε. Όταν την βρήκαν την παρακίνησαν να επιστρέψει στο σπίτι της. Τους άκουσε σε όλα. Μόνον σε ένα δεν τους άκουσε, στο να παντρευτεί. Βλέποντας λοιπόν εκείνοι τον πόθο που είχε για την αγγελική ζωή της έδωσαν την ευχή τους να μονάσει όπου της άρεσε. Ακόμα, της έδωσαν την προίκα της να την διαθέσει όπου ήθελε. Τα μεν κινητά η Μαρία τα διέθεσε σε ορφανά, χήρες, Ναούς και φτωχούς, τα δε ακίνητα στις αδελφές της να τα καλλιεργούν έως ότου την φώτιζε ο Θεός να τα τακτοποιήσει προς ψυχική ωφέλεια.

2. ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΟΝΑΧΗ

Εγκατέλειψε την Βολισσό και ξαναπήγε στην Κατάβαση όπου αγωνίσθηκε για τρία χρόνια. Κατόπιν, κατέβηκε στη Χώρα για να υποταχτεί σε κάποια Γερόντισσα, όπως απαιτεί η Μοναχική Πολιτεία. Βρήκε ένα μικρό Μοναστηράκι όπου μονάζαν μια μητέρα με τις δυο θυγατέρες της. Εκείνες την δέχτηκαν γιατί την είδαν τόσο ταπεινή και σεμνή. Δεν πέρασε πολύ καιρός που έλαμψαν οι αρετές της και φάνηκαν οι καρποί των πνευματικών αγώνων της. Γι’αυτό της έκαναν την κουρά και πήρε το αγγελικό σχήμα. Τότε την μετωνόμασαν σε Ματρώνα. Η φήμη της διαδόθηκε παντού. Παρακινιόνταν έτσι πολλές και έρχονταν στο Μοναστήρι για να μονάσουν.

3. “ΑΝΘΡΑΚΕΣ Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ”

Η Εκκλησία τους όμως ήταν πολύ μικρή. Αφού πήρε την άδεια της Γερόντισσας, πούλησε όλα τα ακίνητά της. Με αυτά τα χρήματα έχτισε ένα λουτρό για τους φτωχούς και τους ξένους και άρχισε το χτίσιμο του Ναού. Εκεί που άνοιγαν τα θεμέλια βρέθηκε ένας θησαυρός. Η Αγία δεν χάρηκε γι’αυτό, αλλα αμέσως έκανε προσευχή στο Θεό:

– Κύριε Ιησού Χριστέ, εάν μεν το χρυσάφι είναι σταλμένο από Εσένα, φανέρωσέ το σε μας, εάν όμως είναι από τον σατανά, να αφανισθεί.

Άμεσως το χρυσαφι έγινε σβησμένα κάρβουνα, και έτσι ο διάβολος καταντροπιάστηκε!

4. ΑΝΑΣΤΑΙΝΕΙ ΑΝΗΘΙΚΟ

Τον Ναό τον τέλειωσαν και τον αφιέρωσαν στον Mεγαλομάρτυρα Αρτέμιο. Τότε τελείωσε και η Γερόντισσα την πρόσκαιρη ζωή της και έτσι, χωρίς να το θέλει η ίδια η Αγία, όλες οι άλλες μοναχές της εξέλεξαν Ηγουμένη. Επειδή συνηθίζανε να αποκαλούν την Ηγουμένη ‘Κυρά’, επικράτησε να λέγεται και σήμερα η Αγία ‘Κυρά’.

Την Χίο την είχαν κάποια εποχή οι Γενοβέζοι. Ήσαν βάρβαροι, αγριότατοι και απάνθρωποι. Ένας από αυτούς όρμησε να βιάσει μια μοναχή. Έπεσε όμως εκείνη την ώρα ξαφνικά νεκρός! Τότε η Αγία τον λυπήθηκε και προσευχήθηκε στον Θεό και έτσι ο Θεός τον ανέστησε! Τότε βρήκε την ευκαιρία η Αγία και νουθέτησε τους άλλους βαρβάρους που είδαν το γεγονός. Εκείνοι έφυγαν τρομαγμένοι και δεν ξαναπήγαν στην Μονή. Όταν ξαναήλθαν στην πόλη είχαν γίνει ήμεροι και δεν τόλμησαν να επαναλάβουν την λεηλασία που είχαν κάνει προηγούμενως.

5. Η ΟΣΙΑΚΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΤΗΣ

Προ επτά ημερών ο Κύριος φανέρωσε στην Αγία Ματρώνα την εκδημία της. Ασθένησε λίγο, κάλεσε κοντά της όλες της μοναχές και τις συμβούλεψε σαν μητέρα. Κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων και παρέδωσε την αγία ψυχή της στα χέρια του Θεού. Κοιμήθηκε στις 20 Οκτωβρίου του 1462. O Θεός έδωσε στα άγια λείψανά της την θεία χάρη να γιατρεύουν τα πάθη και τις ασθένειες θαυματουργικά.

6. Η ΕΥΡΕΣΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΡΑΣ

Η Αγία Κάρα της Αγίας Ματρώνας βρέθηκε ενώ έσκαβαν οι εργάτες όταν άρχισαν οι εργασίες για την επέκταση του Ναού (ο οποιος περιέχει τον τάφο της Αγίας). Η Αγία της Κάρα ευωδίαζε. Ένας παράλυτος που την ασπάσθηκε και μια άλαλη γυναίκα γιατρεύτηκαν. Ο Γενοβέζος κυβερνήτης της Χίου, αν και αλλόδοξος, έδωσε γραπτή μαρτυρία. Η εορτή εύρεσης της Αγίας Κάρας είναι στις 15 Ιουλίου.

7. ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ

Τα άγια λείψανα της Αγίας, η θαυματουργική της εικόνα και το λαδάκι από την κανδήλα της θεραπεύουν ασθενείς και δαιμονισμένους από πολλά μέρη, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης, όπως κάποιον από την Βενετία ο οποίος έγινε καλά την ημερα της εορτής της το 1700. Αυτός χρύσωσε το κουβούκλιο τις Αγίας που είναι πάνω από τον τάφο της, προσέφερε τρία μανουάλια και έναν πολυέλαιο. Η Αγία συνήθως εμφανίζεται στον ύπνο του ασθενούς και του υποδεικνύει τί πρέπει να κάνει.

Στην Μαγνησία της Ανατολής ήταν ένας πλούσιος Τούρκος, ο οποίος αρρώστησε και έμεινε παράλυτος. Οι γιατροί δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα. Είχε όμως μία δούλη Χριστιανή που την έλεγαν Μαρία. Του πρότεινε να πάει στην Χίο στην Αγία Ματρώνα για να γιατρευτεί. Πράγματι πήγαν όλοι στο Μοναστήρι της Αγίας. Καθώς αναπαυόταν ο Τούρκος, του παρουσιάζεται σε όραμα η Αγία Ματρώνα και έτσι έγινε καλά.

Το 1470, κάποιος πολύ πλούσιος που ονομαζόταν Ροΐδης σχεδίαζε να χτίσει έναν εξοχικό πύργο στα Μέσα Διδήμα της Χίου. Μετά από έναν χρόνο, ο πύργος ήταν σχεδόν έτοιμος. Παρουσιάστηκε όμως η Αγία στους μαστόρους και τους είπε να υποδείξουν στο αφεντικό τους ότι ο πύργος προορίζεται για Μοναστήρι. Αυτοί όμως δεν έδωσαν σημασία. Ύστερα από πολλές τέτοιες εμφανίσεις της Αγίας στους εργάτες και τον Ρoΐδη, αυτός αποφασίζει να πραγματοποιήσει την επιθυμία της Αγίας. Ύστερα από υπόδειξή της, το ονομάζει “Αγία Ματρώνα”. Ο Ροΐδης στέλνει τις δυο αδελφές του και τους δίνει τα απαραίτητα προς το ζην. Σιγά σιγά η Μονή αποκτά 40 μοναχές.

[πηγή: Η Αγία Ματρώνα, Βίοι Αγίων No. 30, Aρxιμ. X. Δ. Βασιλόπουλου, Ορθόδοξος Τύπος, Αθήνα, 1970. Περίληψη Ευγενίας Φρατζέσκου]