Με κατάνυξη το Αρχιερατικό Συλλείτουργο στην ερειπωμένη Μονή της Παναγίας Τοχνιωτίσσης Μανδρών Αμμοχώστου
Ζωντάνεψε ξανά για πέμπτη συνεχή χρονιά μετά την Τουρκική εισβολή, το κατεχόμενο σήμερα Μοναστήρι της Παναγίας Της Τοχνιωτίσσης στην κοινότητα Μανδρών Αμμοχώστου.
Σε κάποιες πηγές αναφέρεται και ως Παναγία του Δοχνιού ή Τεχνιώτισσα. Δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πότε ιδρύθηκε το Μοναστήρι, αν και υπολογίζεται γύρω στον 14ο με 15ο αιώνα. Το καθολικό όμως της Μονής ανάγεται γύρω στα τέλη του 12ου αιώνα. Αναφορά στο Μοναστήρι γίνεται από τον Αρχιμανδρίτη Κυπριανό, ο οποίος αναφέρει μεταξύ άλλων πως το μοναστήρι διέθετε σημαντική κτηματική περιουσία, ενώ διατηρούσε μετόχια στα γειτονικά χωριά Άγιος Γεώργιος Σπαθαρικού και Γύψου.
Το καθολικό του μοναστηριού είναι μια μονόκλιτη εκκλησία με τρούλο. Ο τρούλος φέρει τέσσερα τοξωτά παράθυρα, ενώ έχει δυο εισόδους μια στο μέσο του νότιου τοίχου και μια στο μέσο του δυτικού τοίχου. Ιδιαίτερο στοιχείο αποτελούν τα τυφλά τόξα στο εσωτερικό του ναού, τα οποία στηρίζονται σε κυλινδρικές παραστάδες σε αντίθεση με τις περισσότερες εκκλησίες αυτού του τύπου, όπου τα τυφλά τόξα τους στηρίζονται σε ορθογώνιες παραστάδες. Η εκκλησία ήταν ολόκληρη διακοσμημένη με τοιχογραφίες . Μέχρι το 1974 διασώζονταν λίγες τοιχογραφίες, ενώ μετά το 1974 οι τοιχογραφίες αυτές λεηλατήθηκαν ανεπανόρθωτα.
Το εικονοστάσι του ναού ήταν ξυλόγλυπτο και έφερε αξιόλογες εικόνες. Σύμφωνα με σχετική επιγραφή το εικονοστάσι φαίνεται να είχε γίνει με δαπάνη του ηγουμένου του μοναστηριού Διονυσίου, το έτος 1751. Δυστυχώς με την εισβολή του 1974 το εικονοστάσι καταστράφηκε. Τρεις εικόνες από το Μοναστήρι της Παναγίας του Τοχνιού έχουν διασωθεί και μεταφερθεί στο Βυζαντινό Μουσείο . Αυτές είναι της Σταύρωσης, του Χριστού και της Βάπτισης του Χριστού και οι τρεις του 16ου αιώνα.
Από το Μοναστήρι διασώζονται μέχρι και σήμερα τα μοναστηριακά κτίρια, τα οποία καλύπτουν τις τρεις πλευρές του Καθολικού. Σε χώρους του μοναστηριού υπάρχουν μεγάλες αποθήκες φύλαξης αχύρου, σιταριού αλλά και ελαιόλαδου. Στην αυλή της Μονής δεσπόζει ένα αιωνόβιο κυπαρίσσι , το οποίο συγκαταλέγεται και στα πιο υπερμεγέθη δέντρα της Κύπρου.
Το Μοναστήρι κηρύχτηκε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων ως Μνημείο Β’. Δυστυχώς όμως με την τουρκική εισβολή του ’74 το Μοναστήρι έχει αφεθεί απλά στη φθορά του χρόνου.
Δεκάδες πιστοί, εκτοπισθέντες πρόσφυγες της κοινότητας με κεριά, θυμίαμα και ζέουσα πίστη, έσυραν τα βήματα τους στην ερηπωμένη και εγκαταλελειμμένη σήμερα Μονή της Παναγίας της Τοχνιωτίσσης την Κυριακή, 24 Μαρτίου 2019, για να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία και να προσευχηθούν προς την Υπέρμαχο Στρατηγό του Ελληνικού Γένους μας, την Υπεραγία Θεοτόκο, να μεσιτεύσει προς τον Κύριον να επιβλέψει προς τον δοκιμαζόμενο και πολύπαθο λαό της Κύπρου και να τον ελευθερώσει από τη δουλεία και τυρρανία του εχθρού.
Μεταξύ αυτών και ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Κωνσταντίας και Αμμοχώστου κ. Βασίλειος, ο οποίος προεξήρχε της ευχαριστιακής σύναξης συλλειτουργούντος του οικείου Επισκόπου Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Καρπασίας κ. Χριστοφόρου, καθώς η κοινότητα εκκλησιαστικώς υπάγεται στα όρια της Επισκοπής Καρπασίας. Έλαβαν μέρος επίσης οι παν/τος Αρχιμ. Αμφιλόχιος Κυκκώτης, Πρεσβ Φίλιππος Φιλίππου και οι Διάκονοι Βασίλειος Κωνσταντίνου και Επιφάνιος Παπαντωνίου.
Στην ομιλία του ο Μητροπολίτης Κωνσταντίας εμφανώς συγκινημένος χαρακτήρισε αυτό που ζουν σήμερα με την τέλεση της Θείας Λειτουργίας και μάλιστα δισαρχιερατικής ως ένα θαύμα, καθ’ ότι δεν γνωρίζουμε στην ιστορία της Μονής εάν συνέβη κάποτε να λειτουργήσει Αρχιερέας. Έφερε στη σκέψη όλων των παρισταμένων τις ωραίες αναμνήσεις όπου η πάλαι ποτέ γεραρά αυτή Ιερά Μονή πανηγυρίζουσα και λαμπροφορούσα κατά τις μέρες αυτές της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, ντυνόταν τα γιορτινά της και δεχόταν τους εκατοντάδες προσκυνητές. Μάλιστα ο ίδιος ο Πανιερώτατος θυμάται όταν σε νεαρή ηλικία ανηφόριζε από το χωριό με τα πόδια για να έρθει στο Μοναστήρι να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία.
Ευχήθηκε το μήνυμα της εορτής του Ευαγγελισμού το οποίο καθιερώθηκε ως μήνυμα Εθνικής Ανακαινίσεως να είναι και το μήνυμα ή και το περιεχόμενο των ευχών μας για την πατρίδα μας για να μπορέσουμε να αποβάλουμε τον πόνο και τη θλίψη τόσων και ετών και να αισθανθούμε την ελευθερία που ευχόμαστε να μας προσφέρει ο Θεός, για όλους τους κατοίκους αυτού του τόπου να είναι η αποκατάσταση του δικαίου και της ελευθερίας.
Αναφέρθηκε στην πνευματική πορεία της Μεγάλης Σαρακοστής κατά την οποία καλούμαστε όλοι να πάρουμε αυτό το αιώνιο χάρισμα το οποίο μας προσφέρει ο Ιησούς Χριστός με τη έλευση του στον κόσμο και την Ανάστασή του για να οδηγήσει όλους μας στη βασιλεία του Θεού, αλλά και στον σημερινό εορταζόμενο Άγιο Γρηγόριο Αρχιεπίσκοπο Θεσσαλονίκης τον Παλαμά ο οποίος αγωνίστηκε να διατηρήσει την Ορθόδοξη πίστη της Εκκλησίας από τις αιρετικές δοξασίες των φιλοσόφων της εποχής του και μάλιστα ενός ορθοδόξου μοναχού του Βαρλαάμ Καλαβρού. Με αυτή την πίστη είναι που θα ζητήσουμε από το Θεό τη σωτηρία μας αλλά και για ότι άλλο επιθυμούμε να ζητήσουμε από το Θεό, πρέπει να πιστεύουμε βαθιά ότι αυτό που ζητάμε θα μας το δώσει ο Θεός σύμφωνα με το λόγο του Ευαγγελίου Αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν• ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε• κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν. (Ματθ. ζ’ 7-11) Αυτό πρέπει να πράττουμε ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί, διότι αν αποκάμωμε σημαίνει ότι έχουμε μέσα μας την απιστία ή την αμφιβολία και όλα αυτά πρέπει να λείπουν μέσα από τη ψυχή μας και η δύναμή μας να είναι η πίστη στο Χριστό μέσα από τον οποιοδήποτε αγώνα μας κοινωνικό ή πνευματικό για να οδηγηθούμε εκεί όπου μας τάσει ο Θεός.
Πριν την απόλυση, απηύθυναν σύντομο χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Κοινότητας κ. Χαράλαμπος Μοσφίλης και ο Πρόεδρος του προσφυγικού Σωματείου «Άγιος Μάμας» κ. Σωτήρης Χαραλάμπους, οι οποίοι αμφότεροι καλωσόρισαν όλους τους παρευρισκομένους, ευχαρίστησαν τους αγίους Αρχιερείς, τόνισαν ότι δεν ξεχνάμε τα σκλαβωμένα χωριά μας, τις εκκλησίες μας, τους χώρους όπου γεννήθηκαν και ευχήθηκαν ο Θεός δια πρεσβειών της Πανακηράτου Μητρός του να δώσει σύντομα την ελευθερία ώστε να επιστρέψουν όλοι οι πρόσφυγες στο τόπο τους.
Κατακλείοντας τον λόγο ο ποιμενάρχης της Καρπασίας Επίσκοπος κ. Χριστοφόρος, αναφέρθηκε και αυτός στην διπλή έννοια του θαύματος που βίωσαν όλοι σήμερα. Μέσα από τη τέλεση πρώτο της Θείας ευχαριστίας αποκαλύπτεται μέσα μας η άκτιστη χάρη του Θεού η οποία μας συγκροτεί και μας συντηρεί, τόσο τους ανθρώπους όσο και τον τόπο. Περιμένουμε μέσα από την ενέργεια της χάριτος του Θεού τη λύτρωση, την ελευθερία και των παθών των προσωπικών αλλά και της πατρίδας μας και να εκφράσουμε τα ευχαριστήρια. Το δεύτερο θαύμα, είναι η τέλεση της ευχαριστιακής σύναξης από δύο Αρχιερείς. Ευχήθηκε τέλος τα βέλτιστα και κράτιστα τόσο προς τον Πανιερώτατο όσο και στο ευσεβές ποίμνιο της ακριτικής επαρχίας του και σύντομα ο Θεός να μας αξιώσει υπό άλλες συνθήκες να επιστρέψουμε στους τόπους μας.
Στη Θεία Λειτουργία παρευρέθηκαν επίσης οι βουλευτές Αμμοχώστου Γεώργιος Κάρουλλας, Ονούφριος Κουλάς, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κατεχόμενων Δήμων και Κοινοτήτων κ. Μιχάλης Τζιώρτας.
