Ηλιάνα Κάουρα, θεολόγος

Πρωτότυπο Κείμενο

Συνεργούντες δε και παρακαλούμεν μη εις κενόν την χάριν του Θεού δέξασθαι υμάς∙ λέγει γαρ∙ καιρώ δεκτώ επήκουσά σου και εν ημέρα σωτηρίας εβοήθησά σοι∙ ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας∙ μηδεμίαν εν μηδενί διδόντες προσκοπήν, ίνα μη μωμηθή η διακονία, αλλ’ εν παντί συνιστώντες εαυτούς ως Θεού διάκονοι, εν υπομονή πολλή, εν θλίψεσιν, εν ανάγκαις, εν στενοχωρίαις, εν πληγαίς, εν φυλακαίς, εν ακαταστασίαις, εν κόποις, εν αγρυπνίαις, εν νηστείαις, εν αγνότητι, εν γνώσει, εν μακροθυμία, εν χρηστότητι, εν Πνεύματι Αγίω, εν αγάπη ανυποκρίτω, εν λόγω αληθείας, εν δυνάμει Θεού, διά των όπλων της δικαιοσύνης των δεξιών και αριστερών, διά δόξης και ατιμίας, δια δυσφημίας και ευφημίας, ως πλάνοι και αληθείς, ως αγνοούμενοι και επιγινωσκόμενοι, ως αποθνήσκοντες και ιδού ζώμεν, ως παιδευόμενοι και μη θανατούμενοι, ως λυπούμενοι αεί δε χαίροντες, ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες, ως μηδέν έχοντες και πάντα κατέχοντες.

Νεοελληνική Απόδοση

Συνεργάτες του Θεού καθώς είμαστε, σας παρακαλούμε να μην αφήσετε να πάει χαμένη η χάρη του Θεού που δεχτήκατε, γιατί η Γραφή λέει: Στον καιρό της χάρης σε άκουσα, και την ημέρα της σωτηρίας σε βοήθησα. Να, τώρα είναι ο καιρός της χάρης, τώρα είναι η ημέρα της σωτηρίας. Κανένα πρόσκομμα δε φέρνουμε σε κανένα, για να μη δυσφημηθεί, το έργο μας. Αντίθετα, με κάθε τρόπο συστήνουμε τον εαυτό μας σαν υπηρέτες του Θεού: με τη μεγάλη υπομονή μας, με τις θλίψεις, με τις δυσχέρειες, τις στενοχώριες, τις κακοποιήσεις, τις φυλακίσεις, τις εξεγέρσεις εναντίον μας, τις ταλαιπωρίες, τις αγρυπνίες, την πείνα. Συστήνουμε τους εαυτούς μας με την εντιμότητα, τη γνώση της αλήθειας, την ανεκτικότητα, την καλοσύνη, τη φώτιση του Αγίου Πνεύματος, την ανυπόκριτη αγάπη, το κήρυγμα για την αλήθεια, τη δύναμη του Θεού, με τα όπλα της σωτηρίας τα επιθετικά και τα αμυντικά, δοκιμάζοντας δόξα και ατίμωση, δυσφήμηση και έπαινο∙ μας θεωρούν λαοπλάνους, και όμως λέμε την αλήθεια∙ μας αγνοούν κι όμως γινόμαστε γνωστοι∙ φτάνουμε στο θάνατο, και να που ζούμε∙ μας βασανίζουν, αλλά δεν πεθαίνουμε∙ μας προξενούν στενοχώριες κι όμως πάντοτε χαιρόμαστε∙ είμαστε φτωχοί, κάνουμε όμως πολλούς να πλουτίσουν∙ δεν έχουμε τίποτε και κατέχουμε τα πάντα.

Σχολιασμός

«ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας∙»

Στη συγκεκριμένη αποστολική περικοπή θα σταθούμε με ιδιαιτερότητα στη διαπίστωση που κάνει ο απόστολος Παύλος, ότι δηλαδή τώρα είναι ο κατάλληλος καιρός και χρόνος που προσφέρεται για τη δική μας σωτηρία. «Ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος, ιδού νυν ημέρα σωτηρίας». Τονίζει ο απόστολος Παύλος ότι δεν πρέπει να χάνουμε χρόνο και τώρα είναι ο κατάλληλος καιρός να μεριμνήσουμε για τη σωτηρία της ψυχής μας.

Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε το νόημα των λόγων αυτών του αποστόλου Παύλου πρέπει να δούμε λίγο την ιστορία της ανθρωπότητας μέσα από την Αγία Γραφή.

Ο Θεός, δημιουργός του υλικού και πνευματικού κόσμου, δημιούργησε κατά τον ιδιαίτερο εκείνο τρόπο που μας περιγράφει το βιβλίο της Γενέσεως, τον άνθρωπο, με τελικό σκοπό την πνευματική του σωτηρία, να οδηγηθεί από το κατ’ εικόνα του Θεού στο καθ’ ομοίωσιν, δηλαδή να μοιάσει στο Θεό, να μιμηθεί το Θεό και να θεωθεί με τη χάρη Του. Έχουμε όμως την πτώση του ανθρώπου στην αμαρτία άρα και την απομάκρυνσή του από το Θεό και από το σκοπό που του έθεσε ο Θεός που επαναλαμβάνουμε είναι η σωτηρία της ψυχής του.

Όταν λέμε αμαρτία εννοούμε την παρακοή του ανθρώπου στο θέλημα του Θεού, αυτός ήταν και ο λόγος της ρήξης της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό, η υπακοή τώρα στο θέλημά του είναι αυτή που θα μας οδηγήσει στη σωτηρία και τη υπακοή την δίδαξε πρώτος ο Χριστός αφού έκανε υπακοή στο θέλημα του Πατέρα Του και οδηγήθηκε στο Σταυρό «καίπερ ων υιός, έμαθεν αφ’ ων έπαθε την υπακοήν, και τελειωθείς εγένετο τοις υπακούουσιν αυτώ πάσιν αίτιος σωτηρίας αιωνίου, προσαγορεθείς υπό του Θεού αρχιερεύς κάτα την τάξιν Μελχισεδέκ.» Έκανε πλήρη υπακοή στο θέλημα του Πατέρα του ο Ιησούς και ανακηρύχθηκε από αυτόν αρχιερέας και έγινε η αιτία να σωθούν για πάντα όσοι υπακούουν σ’ αυτόν.

Ο Θεός όμως από τη στιγμή της πτώσεως στην αμαρτία, όχι μόνο δεν εγκατέλειψε τον άνθρωπο, αλλά εισήγαγε την έννοια της σωτηρίας. Η σωτηρία είναι η ακριβώς αντίθετη πορεία από αυτή που ακολούθησε ο άνθρωπος. Ενώ δηλαδή ο άνθρωπος με την αμαρτία απομακρύνεται από τη χάρη του Θεού, με τη σωτηρία ελευθερώνεται από τα δεσμά της αμαρτίας και αποκαθιστά τη σχέση του με το Θεό. Η σωτηρία μας πραγματώνεται με την ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, του Σωτήρα και Λυτρωτή ολόκληρου του ανθρώπινου γένους. Ο ίδιος ο απόστολος Παύλος λέει ότι «ότε δε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον Υιόν αυτού…… ίνα τους υπό νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν». (Γαλ. 4,4-5). Ο χρόνος πριν την έλευση του Ιησού Χριστού ήταν χρόνος προετοιμασίας.

Ο απόστολος Παύλος λοιπόν τονίζει στους Κορινθίους ότι τώρα είναι πλέον ο κατάλληλος καιρός «ιδού νυν καιρός ευπρόσδεκτος». Ο Θεός όρισε αυτό τον καιρό ως καιρό σωτηρίας για τους ανθρώπους. Όπως αναφέραμε στον προ Χριστού χρόνο δεν υπήρχε δυνατότητα σωτηρίας αλλά ο Μωσαϊκός Νόμος βοηθούσε μόνο τον άνθρωπο να αποκτήσει συνείδηση των αμαρτωλών πράξεών του, η δυνατότητα σωτηρίας δόθηκε από τη στιγμή που ο Χριστός έχυσε το αίμα του πάνω στο Σταυρό. Όσοι μετανοήσουν στην παρούσα ζωή θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή. Επίσης ο απόστολος Παύλος τονίζει πόσο σημαντική είναι η σωτηρία μας γιατί κανείς δε γνωρίζει την ημέρα και την ώρα του θανάτου του για να είμαστε προετοιμασμένοι, άρα πρέπει πάντα να είμαστε σε πνευματική εγρήγορση και ετοιμότητα.

Κατά τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο ο τωρινός καιρός είναι κατάλληλος για τη σωτηρία μας γιατί είναι καιρός της δωρεάς και της χάριτος του Θεού και δε ζητούνται ευθύνες για τα αμαρτήματά μας αν τώρα μετανοήσουμε. Δεν είναι ακόμα καιρός του δικαστηρίου, αλλά της χάριτος. Ο χρόνος από την έλευση του Χριστού μέχρι και τη Δευτέρα Παρουσία είναι ο χρόνος εκπληρώσεως της υποσχέσεως του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπινου γένους. Ο Θεός αυτή την περίοδο δέχεται όχι μόνο όσους έφταιξαν λιγότερο αλλά και εκείνους που έφταιξαν μυριάκις.

Τώρα είναι ο ευπρόσδεκτος καιρός για τη σωτηρία μας, δηλαδή από την ημέρα της σταυρικής θυσίας του Χριστού μέχρι την ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας του. Ούτε πριν Χριστού υπήρχε δυνατότητα σωτηρίας, αλλά ούτε μετά τη Δευτέρα Παρουσία θα υπάρξει δυνατότητα σωτηρίας, γιατί όσοι μετανοήσουν τώρα στην παρούσα ζωή θα κληρονομήσουν την αιώνια ζωή, ενώ όσοι παραμείνουν αμετανόητοι θα τιμωρηθούν αιωνίως.

Με αυτό τον τρόπο μας εφιστά την προσοχή ο απόστολος Παύλος και μας παροτρύνει με διάθεση επείγουσα να χρησιμοποιήσουμε δίχως καθυστέρηση, δίχως αναβολή, δίχως δισταγμό, τον κατάλληλο αυτό καιρό για τη σωτηρία μας. Ας δεχτούμε αυτή την προσφορά, αυτή τη χάρη, αυτό το δώρο από τα χέρια του Θεού, τώρα που μας το προτείνει με την πατρική του αγάπη προς όλους.