Πρώτη Κυριακή Οκτωβρίου «Πάντων των εν τη Νήσω Κύπρω διαλαμψάντων Αγίων»
Αρχιμανδρίτη Τυχικού Βρυώνη,
Πρωτοσυγκέλλου Ιεράς Μητροπόλεως Πάφου
Την πρώτη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου όρισε η αγιοτάτη Εκκλησία της Κύπρου να εορτάζουμε εδώ όλους τους αγίους που ανέδειξε κατά καιρούς ο τόπος μας. Η ανάγκη αυτή προέκυψε από την αγάπη που τρέφουμε, ως χριστιανοί, για τους αγίους μας.
Οι άγιοι είναι οι φίλοι του Χριστού. Ο Χριστός είπε κάποτε στους μαθητές Του: «υμείς φίλοι μου εστέ», ο χριστιανός καλείται να γίνει και φίλος των φίλων του Θεού. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει πρώτα να γνωρίσει κανείς τους αγίους, έτσι ταυτόχρονα γνωρίζει και το Θεό. Ο άγιος είναι εικόνα «έμψυχος» του Χριστού όπως μας λέγει ο Μέγας Βασίλειος.
Αφού γνωρίσει κανείς τους αγίους και το βίο τους καλείται να τους μιμηθεί, έτσι ώστε να γίνει και ο ίδιος «εικόνα έμψυχος». Οι άγιοι είναι ζωντανά παραδείγματα της βίωσης του ευαγγελίου και όσο πιο κοντά είναι σε μας, χρονικά ή τοπικά τόσο πρέπει να μας ενθαρρύνουν να ακολουθήσουμε και εμείς τα βήματά τους. Προς αυτό το σκοπό ορίζεται και η πανήγυρης της σημερινής ημέρας.
Τις μνήμες των αγίων δεν τις εορτάζει η Εκκλησία μόνο για να τιμήσουμε και να δοξάσουμε εμείς τους αγίους της πίστεως. Ποια δόξα, καθώς λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, χρειάζονται από εμάς εκείνοι που τους δόξασε ο θεός; Οι άγιοι είναι για μας ευεργέτες μας γιατί πρώτα πρεσβεύουν για μας στο Θεό αλλά και μας διδάσκουν με το παράδειγμά τους και γίνονται οδηγοί στο δρόμο της σωτηρίας μας.
Η Εκκλησία μας τους προβάλλει ως άξια παραδείγματα για να τα μιμηθούμε, για να γίνουμε και εμείς μάρτυρες «τη προαιρέσει» για να ζηλέψουμε τη δόξα τους, για να θαυμάσουμε τον αγώνα τους. Είναι οι άνθρωποι που μαρτύρησαν δίνοντας τη ζωή τους για χάρη του Ευαγγελίου και του Χριστού. Είναι οι πιο αξιόπιστοι μάρτυρες του Ιησού Χριστού «έσεσθαι μοι μάρτυρες έως εσχάτου της γης»
Γιατί όμως θα πρέπει να εορτάζονται όλοι οι Κύπριοι άγιοι μαζί;
Πολλοί Κύπριοι άγιοι έχουν ξεχωριστή ημερομηνία και ακολουθία και εορτάζονται. Υπάρχουν όμως και άλλοι που δεν έχουμε αρκετά στοιχεία γι’ αυτούς και δεν έχουν καθιερωμένη ημέρα εορτασμού. Επίσης υπάρχουν οι αφανείς και άγνωστοι άγιοι που ο χρόνος και η λήθη κάλυψαν οποιαδήποτε στοιχεία της ζωής τους.
Ακόμη υπάρχουν άγιοι που δεν μας έχει διασωθεί το όνομά τους και δεν εορτάζονται. Ακόμη όμως και όσοι έχουν πλήρη ακολουθία και μας είναι γνωστός ο βίος τους, οι πλείστοι δεν εορτάζονται σε όλη την Κύπρο αλλά σε μεμονωμένες κοινότητες.
Γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να εορτάζονται όλοι μαζί γιατί, εις τον ίδιο χώρο αγωνίσθηκαν και ευαρέστησαν τον Θεό και αγίασαν. Είχαν κοινή πίστη και κοινό σκοπό. Έτσι θα πρέπει να έχουν κοινή ημέρα εορτασμού και πανήγυρη, μία εικόνα να ιστορούνται όλοι μαζί.
Για να μην φανούμε αχάριστοι και να μην τιμήσουμε τους πνευματικούς μας πατέρες τους οποίους τιμούν τα μοναστήρια, οι πόλεις και τα χωριά, τα οποία κατοικούμε. Γίνονται αφορμή και παρακίνηση προς μίμηση της αρετής και του ζήλου αυτών των Αγίων και σε μας που κατοικούμε το ίδιο νησί σήμερα.
Επίσης η καθιέρωση κοινού εορτασμού δεν είναι άγνωστη στην Εκκλησία, έχουμε πάρα πολλές περιπτώσεις που υπάρχουν κοινοί εορτασμοί με την πιο γνωστή αυτή των Αγίων Πάντων.
Η προσφορά των Κυπρίων αγίων σε μας είναι μεγάλη γι΄ αυτό και τους πρέπει τιμή και δόξα εκ μέρους μας. Είναι αυτοί οι οποίοι μας απάλλαξαν από την πλάνη των ειδώλων και μας οδήγησαν στην Θεογνωσία.
Αυτοί που μας προστάτεψαν από τις κατά καιρούς αιρέσεις που παραχάρατταν την αλήθεια. Είναι αυτοί τέλος που πολλές φορές μας απάλλαξαν από την δίνη των κατακτητών ή μας εμψύχωσαν να κρατηθούμε αλύγιστοι μπροστά σε τόσους πολέμιους.
Η Εκκλησία εκδηλώνει την τιμή αυτή προς τους αγίους με πολλούς τρόπους: Ανεγείρει ναούς στο όνομά τους ή τους καθαγιάζει με τα λείψανα τους. Προσφέρει τιμητική προσκύνηση των ιερών εικόνων και λειψάνων τους. Θεσπίζει εορτές προς τιμή τους. Συγγράφει ασματικές ακολουθίες και εγκώμια προς αυτούς. Τέλος με τις Επικλήσεις των πρεσβειών τους έχει πίστη στην αποτελεσματικότητα της μεσιτείας τους.
Οι άγιοι είναι οι κατ’ εξοχήν φίλοι του Χριστού. Εμείς καλούμαστε και πρέπει να γίνουμε φίλοι των φίλων του Χριστού. Καλούμαστε πάνω από όλα να τους μιμηθούμε στην αγία ζωή τους, αυτή είναι και η μεγαλύτερη τιμή που μπορούμε να προσφέρουμε σε αυτούς.
Στον κόσμο του σήμερα που ο άνθρωπος πάει να χάσει τον προσανατολισμό του, που ψάχνει όχι τον λόγο αλλά το παράδειγμα, οι άγιοι μας, μας δείχνουν τον δρόμο. Και δεν είναι κάτι πέρα από εμάς, είναι αυτοί που έζησαν στον ίδιο χώρο που ζούμε και εμείς, αυτοί που συνάντησαν τις ίδιες δυσκολίες και προβλήματα με μας. Μπορούν να μας καταλάβουν, μπορούμε να στηριχτούμε στις πρεσβείες τους, στην βοήθειά τους.
Σήμερα τιμώντας τους Κυπρίους αγίους ας βάλουμε μια νέα αρχή και ας τους θέσουμε ως πρότυπα της ζωής μας αυτούς που καταξιώθηκαν να γίνουν άγιοι και να τιμώνται και από εμάς αλλά προπάντων από τον ίδιο το Θεό.
Να ακολουθήσουμε τα βήματα τους, τον δρόμο που ακολούθησαν και οι ίδιοι. Η αγιότητα είναι δύσκολος και επίπονος προσπάθεια. Χωρίς κόπους και αγώνες κανείς δεν καταξιώνεται. Έχουμε προς αυτό ακόμα και στηρίγματα στη ζωή μας τους Αγίους αλλά και βοηθούς προς την εν Χριστώ τελείωση.
Ας γνωρίσουμε λοιπόν τους αγίους και ας τους μιμηθούμε, ας τους επικαλούμαστε κάθε φορά να έρχονται βοηθοί στη ζωή μας, ώστε να μπορέσουμε να συνδοξασθούμε και εμείς κάποτε μαζί τους. Και να ξέρουμε ότι οι άγιοι δεν είναι μόνο οι ήρωες που θα πρέπει να πάμε πίσω να δούμε τα κατορθώματα τους, αλλά αυτοί που μας αναμένουν στη βασιλεία του Θεού.